"ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਜੀਵਨ-ਅੰਤ ਦਾ ਢੰਗ ਤਰੀਕਾ ਇੱਕੋ ਹੀ ਹੈ ... ਪਰ ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਜੀਵਿਆ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਮਰਿਆ, ਇਹ ਵਿਸਥਾਰ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਬਾਕੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਅਲੱਗ ਕਰਦਾ ਹੈ" ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਓਸ ਬਹੁ-ਚਰਚਿਤ ਅਮਰੀਕੀ ਲਿਖਾਰੀ ਅਰਨਸਟ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਦਾ, ਜਿਸਦੀ ਅੱਧੀ ਸਦੀ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਮੌਤ ਅੱਜ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜ਼ ਹੀ ਬਣੀ ਰਹੀ - ਉਹ ਉਦੋਂ ਵੀ ਸੀ ਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਹੈ।
 
ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਟੇਜ ਤੇ ਘਟਨਾ-ਕ੍ਰਮ ਦਾ ਚੱਕਰ ਹਰ ਪਲ, ਹਰ ਘੜੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ। ਕੁੱਝ ਮਨੁੱਖੀ ਨਜ਼ਰ / ਸਮਝ ਦੀ ਪਕੜ 'ਚ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ਼ ਆ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ਾ ਤੇ ਕੁੱਝ ਮਨੁੱਖੀ ਅੱਖ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਪਕੜ ਤੋਂ ਓਹਲੇ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਰਹਿ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ਾ। ਸੱਚ ਤੇ ਝੂਠ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਅੰਤਰ? : ਸਿਰਫ ਢਾਈ ਇੰਚ ! -  ਪਰ ਜੇ ਅੰਤਰ-ਅੱਖ ਦੀ ਨੀਝ ਨਾਲ਼ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਲੇਖ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਚਰਚਿਤ 'ਨੋਬਲ' ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਅਰਨਸਟ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਦੇ ਜੀਵਨ ਤੇ ਇੱਕ ਸੰਖੇਪ ਝਾਤ ਹੈ। ਉਸਦੀ 63 ਸਾਲਾ ਜੀਵਨ ਲੀਲਾ, ਇਸਦੇ ਅੰਤ ਅਤੇ ‘ਆਤਮ ਹੱਤਿਆ’ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਗੁੱਥੀ ਨੂੰ ਖੋਜਣ ਅਤੇ ਸਮਝਣ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਯਤਨ।  ਇਹ ਰਾਜ਼ ਜੋ, ਦੁਨੀਆਂ ਵਾਸਤੇ ਅੱਜ ਤੱਕ ਭੇਦ ਦੀ ਚਾਦਰ ’ਚ ਹੀ ਲਿਪਟਿਆ ਰਿਹਾ, ਬਾਰੇ ਨਵੇਂ ਖ਼ੁਲਾਸੇ ਜੱਗ ਜ਼ਾਹਰ ਹੋ ਜਾਣ ਨਾਲ਼ ਇਸ ਰਾਜ਼ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਸ਼ਾਇਦ ਬਹੁਤਿਆਂ ਲਈ ਅਸਾਨ ਹੋ ਸਕੇ।  ਮਨ 'ਚ ਇਹ ਟਿਕਾ ਕੇ ਤੁਰਨਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇਗਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚਰਚਿਤ ਨਾਮ, ਭਾਵ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਰਤ ਕਲਾ/ਕਿੱਤੇ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ, ਵਿਅਕਤੀ-ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਾ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਆਮ ਜਨ-ਸਧਾਰਨ ਦੇ  ਜਨ-ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਨਾਲ਼ੋਂ ਵੱਖਰਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।  ਜਿਸਦਾ ਹਰ ਘਟਨਾ-ਕ੍ਰਮ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਗਿਆਸੂ ਲੋਕਾਂ, ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਪਾਠਕ ਵਰਗ, ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹੱਦ ਤੱਕ ਜ਼ਰੂਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
 
'ਇਲੀਨੋਇਸ' ਸੂਬੇ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸ਼ਹਿਰ 'ਸ਼ਿਕਾਗੋ' ਦੇ ਸਿਸਰੋ ਨਾਮ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਜੋ ਹੁਣ ਓਕ ਪਾਰਕ ਅਖਵਾਉਂਦਾ ਹੈ, 21 ਜੁਲਾਈ 1899 ਨੂੰ ਕਲੈਰਿੰਸ ਤੇ ਗ੍ਰੇਸ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਜਨਮੇ ਦੂਜੇ ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਨਾਮ ਅਰਨੈਸਟ ਰੱਖਿਆ। ਡਾਕਟਰ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਮਾਂ ਜੋ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਅਧਿਆਪਕਾ ਸੀ, ਦੀ ਰੀਝ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਸ਼ੌਂਕ ਜਾਗੇ ਪਰ ਜੁਆਨ ਅਰਨੈਸਟ ਦੇ ਸ਼ੌਂਕ ਪਿਤਾ ਨਾਲ਼ ਜਾ ਰਲ਼ੇ। ਉਸਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਰ ਖੇਡਣਾ, ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨਾ, ਦਰਖਤਾਂ ਦੇ ਝੁੰਡ ਵਿੱਚ ਤੰਬੂ ਲਾ ਕੇ (ਕੈਂਪਿੰਗ) ਨਜ਼ਾਰੇ ਲੈਣੇ ਵੱਧ ਭਾਉਣ ਲੱਗੇ। ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਉਹ ਖੇਡਾਂ ਤੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੋਹਾਂ ‘ਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮੋਹਰੀ ਰਿਹਾ।  ਸ਼ੁਰੂ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਖੇਡ ਪੱਤ੍ਰਕਾਰ ਰਿੰਗ ਲਾਰਡਨਰ ਦਾ ਆਪਣੇ ਤੇ ਕਾਫੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਬੂਲਿਆ ਅਤੇ ਅਗਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਕਾਲਜ ਜਾਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਥਾਨਕ ਅਖ਼ਬਾਰ 'ਦ ਕੈਨਸਿਸ ਸਿਟੀ ਸਟਾਰ' ਦਾ ਰਿਪੋਰਟਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਕੁਛ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਸਦੇ ਅੰਦਰ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਦੇ ਉੱਠੇ ਝੱਲ ਉੱਤੇ ਉਸਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਨਿਗਾਹ ਦੇ ਪਰਖ ਨਤੀਜੇ ਨੇ ਪਾਣੀ ਫੇਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਉਹ ਵਾਹ ਨਾ ਲਗਦੀ ਦੇਖ ‘ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ’ ਵਿੱਚ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਚਾਲਕ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਭਰਤੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੇ ਅੰਤਲੇ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ਼ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਉਸਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਅਮੁੱਕ ਸਫ਼ਰ ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਦਿਸਹੱਦਿਆ ਤੋਂ ਪਾਰ, ਅਗਿਆਤ, ਅਣਦੇਖੀਆਂ, ਅਣਸੁਣੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਵੱਲ੍ਹ ਲੈ ਤੁਰਿਆ। ਜੇ ਕਹਿ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਦੀ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਹੀ ਸਫ਼ਰ ਤੇ ਸਵਾਰ ਰਹੀ ਤਾਂ ਕੋਈ ਅਤਿਕਥਨੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।  
 
'ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ' ਵਲੋਂ ਉਸਨੂੰ ਫਰਾਂਸ ਤੇ ਇਟਲੀ ‘ਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ਼ਿਆ ਤੇ ਬਾਅਦ ‘ਚ ਉਸਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟਰ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ‘ਗ੍ਰੀਸ ਇਨਕਲਾਬ’ ਬਾਰੇ ਖ਼ਬਰਾਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਅਖਬਾਰ ਦੇ ਰਿਪੋਰਟਰ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਅਗਲਾ 1920 ਦਾ ਸਾਲ ਉਹ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਤੇ ਇੱਥੇ ਹੀ ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਹੈਡਲੀ ਰਿੱਚਰਡਸਨ ਨਾਲ਼ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਈ। ਸੰਨ 1923  ਵਿੱਚ ਉਹ ਥੋੜ੍ਹਾ ਚਿਰ ਟਰਾਂਟੋ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧਤਾ ਨਾਲ਼ 'ਟਰਾਂਟੋ ਸਟਾਰ' ਲਈ ਲਿਖਣ ਲੱਗਾ ਪਰ ਉਸ ਅੰਦਰ ਕੁੱਝ ਵੱਡਾ ਲਿਖਣ ਤੇ ਬਣਨ ਦੀ ਚਿਣਗ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਪੈਰਿਸ ਖਿੱਚ ਲਿਆਈ। ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ ਉਹ ਅਮਰੀਕਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਗਿਆ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਰਚਨਾ ‘ਸੂਰਜ ਵੀ ਚੜ੍ਹਦਾ ਹੈ’ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ। 
 
ਸਾਲ 1923 ਤੋਂ 1929 ਤੱਕ ਉਸਨੇ ਨਿੱਠ ਕੇ ਲਿਖਿਆ।  ਸੰਨ 1995 ਵਿੱਚ ‘ਸਾਡੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ’, 1927  ਵਿੱਚ, ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ਼ ਤਲਾਕ ਹੋਣ ਬਾਅਦ, ‘ਔਰਤਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਮਰਦ’, 1929 ‘ਚ ‘ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ' ('ਫੇਅਰ ਵੈੱਲ ਟੂ ਆਰਮਜ਼') ਛਪਿਆ। ਇਹ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਕਾਰਜ ਉਸਨੇ ਕੀ ਵੈਸਟ, ਫਲੌਰਿਡਾ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਮੁਕੰਮਲ ਕੀਤੇ। ਕੁੱਝ ਸਮੇਂ ਦੀ ਉੱਥਲ਼ ਪੁੱਥਲ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1937 ਵਿੱਚ 'ਘਰੇਲੂ ਜੰਗ' ਦਾ ਹਾਲ ਕਲਮਬੱਧ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਿਭਾਉਣ ਲਈ ਸਪੇਨ ਜਾ ਪੁੱਜਾ। ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਉਸਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਾਵਲ ‘ਇਹ (ਮੌਤ ਦੀ) ਘੰਟੀ ਕਿਸ ਲਈ ਵੱਜਦੀ ਹੈ’ (ਫੌਰ ਹੂਮ ਦ ਬੈੱਲ ਟੌਲਜ਼) ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਜੋ ਕਿ 1940 ‘ਚ ਛਪਿਆ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਤੱਕ ਉਹ ਕਿਊਬਾ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਾ ਸੀ। ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਬਿਹਤਰੀਨ ਸਮਾਂ ਤਾਂ ਗੁਜ਼ਾਰਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਤੀਜੀ ਬੀਵੀ ਮਾਰਥਾ ਨਾਲ਼, ਹਵਾਨਾ ਤੋਂ 10 ਕੁ ਮੀਲ ਦੂਰ 'ਫਿੰਕਾ ਵਿਜਿਆ' ਨਾਮ ਦਾ ਘਰ ਖ੍ਰੀਦਿਆ। ਪਰ ਟਿਕ ਕੇ ਓਹ ਫੇਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬੈਠ ਸਕਿਆ। ਇੱਥੇ ਹੀ ਉਸਨੇ ਛੋਟਾ, ਪਰ ਸੰਸਾਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਾਵਲ ‘ਬੁੱਢਾ ਤੇ ਸਮੁੰਦਰ’ (ਦ ਓਲਡ ਮੈਨ ਐਂਡ ਦ ਸੀ) ਲਿਖਿਆ ਜਿਸਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਾ ਮਾਣਮੱਤਾ ਹੱਕਦਾਰ ਬਣਾਇਆ। ਪਰ ਇੱਕ ਜਾਨ ਲੇਵਾ ਹਾਦਸੇ 'ਚ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਇਹ ਇਨਾਮ ਲੈਣ ਲਈ ਖ਼ੁਦ ਸਟਾਕਹੋਮ ਨਾ ਜਾ ਸਕਿਆ। 1960  ਵਿੱਚ,  ਇਨਕਲਾਬ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਊਬਾ ਦੀਆਂ ਬਦਲੀਆਂ ਪ੍ਰਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਨ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੇ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰਨ ਤੇ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਨੂੰ ਕਿਊਬਾ ਛੱਡਣਾ ਪਿਆ। ਜਿਸਦਾ ਉਸਤੇ ਗਹਿਰਾ ਅਸਰ ਪਿਆ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਉਸਨੇ ਆਈਡਹੋ ਸਟੇਟ ਦੇ ਕੈਚਮ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ, ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਵਿੱਚ  ਆਕ੍ਰਸ਼ਿਤ ਜਗਾਹ 'ਸਨ ਵੈਲੀ' ਦੇ ਨੇੜੇ ਡੇਰਾ ਲਾ ਲਿਆ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਉਸ ਨਾਲ਼ ਉਸਦੀ ਚੌਥੀ ਪਤਨੀ ਮੇਰੀ ਵੀ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਰੀ ਵੈਲਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਨਾਲ਼ ਜੰਗ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵੀ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਚੈਨ ਨਾ ਮਿਲ਼ਿਆ। ਉਸਦੇ ਫਾਸਿਸਟ ਵਿਰੋਧੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਨ ਖੁਫੀਆ ਅਜੰਸੀ ਢਭੀ ਨਾਲ਼ ਪਿਛਲੇ ਨਾਕਾਮ ਸਬੰਧਾਂ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੁਆਲ਼ੇ ਜਸੂਸੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਤਾਣਾ ਵੀ ਤਣਿਆ ਰਿਹਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਆਖ਼ਰੀ ਦਮ ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਆਪ ਘੁਟੀਂਦਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ। 
 
ਕੁਛ ਸਮਾਂ ਹੋਇਆ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਅਤੇ ਗੂੜ੍ਹੇ ਮਿੱਤਰ ਏ. ਈ. ਹੌਚਨਰ ਨੇ ਉਸਦੀ ਬਰਸੀ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਫਵਾਹਾਂ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਅਖੀਰਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨੋ-ਰੋਗ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਜਾਂ ਉਸਦਾ ਦਿਮਾਗ ਫਿਰ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਿਸਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ, ਸ਼ਾਇਦ ਸਰਕਾਰੀ ਦਬਾਅ ਕਰਕੇ, ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਮੀਡੀਏ ਵਲੋਂ ਅਕਸਰ ਦੱਬ ਕੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਹੌਚਨਰ ਦੇ ਕਹਿਣ ਮੁਤਾਬਿਕ, ਦਰਅਸਲ ‘ਚ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਵਲੋਂ ਗੋਲੀ ਮਾਰਕੇ ਖੁਦ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈਣ ਦਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਦੂਰ ਦਾ ਸਬੰਧ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।
 
ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਦੇ ਇਸ ਨਾਟਕਕਾਰ ਦੋਸਤ, ਐਰਨ ਐਡਵਰਡ ਹੌਚਨਰ, ਨੇ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀ ਆਤਮ ਹੱਤਿਆ ਪਿੱਛੇ ਅਮਰੀਕਨ ਖ਼ੁਫੀਆ ਅਜੰਸੀ, ਢਭੀ ਵਲੋਂ ਉਸਦੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਕਿਊਬਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਫੀਡਲ ਕਾਸਟਰੋ ਨਾਲ ਦੋਸਤਾਨਾ ਸਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਲੀ ਹਮਦਰਦੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਸਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਲਗਾਤਾਰ ਨਜ਼ਰਸਾਨੀ ਸੀ ਜਿਸਤੋਂ ਉਹ ਬੁਰੀ ਤਰਾਂ ਅੱਕ ਚੁੱਕਾ ਸੀ।  ਯਾਦ ਰਹੇ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਨੇ 2 ਜੁਲਾਈ,1961 ਦੀ ਸਵੇਰ ਦੇ 7 ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਗੋਲ਼ੀ ਮਾਰ ਲਈ ਸੀ ਜਦ ਕਿ ਉਸਦੀ ਘਰ ਵਾਲੀ ਮੇਰੀ, ਕੈਚਮ (ਇਡਾਹੋ) ਵਾਲ਼ੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਉੱਪਰਲੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਅਰਾਮ ਨਾਲ ਸੌਂ ਰਹੀ ਸੀ।  ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਤੇ ਟੈਲੀਵਿਯਨ ਨੂੰ ਦਿਤੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਬੜਾ ਦਰਦਨਾਕ ਹਾਦਸਾ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਦੀ ਆਪਣੀ ਬੰਦੂਕ ਸਾਫ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।  ਪਰ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮਾਂ ਪੈਣ ਤੇ ਉਸਨੇ ਇਕਬਾਲ ਵੀ ਕਰ ਲਿਆ ਕਿ ਇਹ ਹਾਦਸਾ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਹਕੀਕਤ ਸੀ ਕਿ ਉਸਨੇ ਖ਼ੁਦਕਸ਼ੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। 
 
ਮਿ. ਹੌਚਰਨਰ, ਜਿਸਨੇ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਦੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਦੋ ਕਿਤਾਬਾਂ ‘ਪਾਪਾ ਹੈਮਿੰਗਵੇ’ ਅਤੇ ‘ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦੁਨੀਆਂ’ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ, ਨੇਆਪਣੇ ਖ਼ਿਆਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਮਰੀਕਣ ਅਖਬਾਰ 'ਨਿਊ ਯੋਰਕ ਟਾਈਮਜ਼' ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਹਨ ਕਿ ਨੋਬਲ ਪਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਅੰਤ ਦੇ ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਹੋਰ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਤੋਂ ਲੁਕਾ ਕੇ ਰੱਖੇ ਗਏ ਸਨ। ਪ੍ਰੈਸ ਅਤੇ ਟੀ. ਵੀ.ਮੀਡੀਏ ਨੇ ਵਾਰ ਵਾਰ ਇਸ ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਨੂੰ ਅੱਖੋਂ ਪਰੋਖੇ ਕਰਕੇ, ਹੈਮਿੰਗਵ ਨੂੰ ਦਿਮਾਗੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਦੱਸਦਿਆਂ ਉਸ ਲਈ ਅਤਿ ਦਰਜੇ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਹਨਾਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦਾ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਉੱਤੇ ਏਨਾ ਮਾਰੂ ਅਸਰ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।  ਮਿ. ਹੌਚਨਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੈਮਿੰਗਵੇ,  ਜੋ "ਘੰਟੀ ਕਿਸ ਲਈ ਵੱਜਦੀ ਹੈ" (ਫੌਰ ਹੂਮ ਦ ਬੈੱਲ ਟੋਲਜ਼) ਅਤੇ "ਬੁੱਢਾ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰ" (ਦ ਓਲਡ ਮੈਨਐਂਡ ਦ ਸੀ) ਨਾਮੀ ਜਗਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਲੇਖਕ ਸੀ, ਖੁਫੀਆ ਪੁਲੀਸ ਵਲੋਂ ਪੈਰ ਪੈਰ ਤੇ ਪਿੱਛਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਚੌਗਿਰਦੇ ਵਿਛਾਏ ਸੂਹੀਆ ਯੰਤਰਾਂ ਦੇ ਜਾਲ਼ ਤੋਂ ਬੇਹੱਦ ਖ਼ਫ਼ਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਅਕਸਰ ਹੀ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।
 
ਮਿ. ਹੌਚਨਰ ਨੇ ਅਖ਼ਬਾਰ 'ਦ ਨਿਊਯੋਰਕ ਟਾਈਮਜ਼'  ਵਿੱਚ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀਆਂ ਦੋ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਸੰਨ 1960 ਦੀ ਘਟਨਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਉਹ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ (ਮਿ. ਹੌਚਨਰ) ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਤੇ ਡਿਊਕ ਮੈਕਮਿਲਨ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਆਈਡਹੋ ਗਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਰਲ਼ਕੇ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ ਜਾਣ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਉਲੀਕਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਹੱਦ ਨਾ ਰਹੀ ਜਦ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਥਾਨਕ ਬਾਰ ਕਸੀਨੋ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨ ਦਾ ਪਲੈਨ ਬਦਲ ਕੇ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਜਗਾਹ ਬੁਲਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਯਾਦ ਰਹੇ ਇਹ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਦੀ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰੀ ਜਗ੍ਹਾ ਸੀ ਤੇ ਉਸਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਨਾਲ਼ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਇਸਦਾ ਕਾਰਨ, ਮਿ. ਹੌਚਨਰ ਲਿਖਦਾ ਹੈ, ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟ ਯਾਦ ਹੈ, ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਨੇ ਸੂਹੀਆ ਪੁਲੀਸ ਵਲੋਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਪਿੱਛਾ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਹ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।
 
ਇਸ ਮਿਲਣੀ ਤੇ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਨੇ ਗੁੱਸੇ ‘ਚ ਆ ਕੇ ਕਿਹਾ “ਇਟ’ਜ਼ ਦ ਵ੍ਰਸਟ ਹੈੱਲ. ਦ ਗੌਡ’ਡੈਮਸ ਹੈੱਲ’ .. (ਇਸ ਨਾਲ਼ ਦਾ ਹੋਰ ਨਰਕ ਦੁਨੀਆਂ ਤੇਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ) ਉਹਨਾਂ, ਕੇ.ਜੀ.ਬੀ, ਨੇ ਮੇਰੀ ਹਰ ਸ਼ੈਅ ਬਗ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਮੇਰੀ ਕਾਰ ਵੀ, ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਮਿੱਤਰ, ਡਿਊਕ ਦੀ ਕਾਰ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਾਂ … ਹਰ ਥਾਂ ਖੁਫੀਆ ਯੰਤਰ ਫਿੱਟ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹਨ.. ਫੋਨ ਮੈਂ ਨੀ ਵਰਤ ਸਕਦਾ.. ਮੇਰੀ ਡਾਕ ਦੀ ਸਦਾ ਤਲਾਸ਼ੀ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ”।  ਮਿ. ਹੌਚਨਰ ਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਇਸ ਫੇਰੀ ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਚਿੰਤਤ ਸੀ… ਤੇ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਅਸੀਂ ਰਾਹ ‘ਚ ਪੈਂਦੇ ਬੈਂਕ ਮੂਹਰੇ ਰੁਕ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੋ ਬੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖੀਏ ਜੋ ਐਫ.ਬੀ.ਆਈ. ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਤਾਮੀਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਹਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਛਾਣ ਬੀਣ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।
 
ਦੂਜੀ ਘਟਨਾ ਉਹਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਇਡਾਹੋਕ ਦੀ ਇਸੇ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਨੇ ਦੋ ਅਜਨਬੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪਛਾਣ ਲਿਆ ਸੀ ਜੋ ਕੇ.ਜੀ.ਬੀ ਦੇ ਏਜੰਟਾਂ ਵਜੋਂ ਉਹਦੀ ਪੈੜ ਨੱਪ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਉਸਨੂੰ ਇੰਨਾ ਗਹਿਰਾ ਸਦਮਾ ਪਹੁੰਚਿਆ ਕਿ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਹੀ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾਖਲ ਕਰਾਉਣਾ ਪਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਵੀ ਲਾਏ ਗਏ। ਉਸਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਕਈ ਨਾਕਾਮ ਯਤਨ ਕੀਤੇ। ਉਹਦੇ ਇਹ ਯਤਨ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਕਿ ਉਹ ਢਭੀ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਤੇ ਹੈ ਤੇ ਉਹਦੇ ਏਜੰਟਾਂ ਉਸਦਾ ਨੱਕ ‘ਚ ਦਮ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਰ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ਼, ਸਰਕਾਰੀ ਅਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਭਾਰੀ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ, ਉਸਦੇ ਇਹ ਦੋਸ਼ ਉਸਦੇ, ਸੰਨ 1961 ‘ਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਵੀ ਸਾਬਤ ਨਾ ਹੋ ਸਕੇ।
 
ਆਖ਼ਰਕਾਰ,  ਅੱਸੀਵਿਆਂ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿਚਕਾਰ, ਮਿ. ਹੌਚਨਰ ਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ, ਅਤੇ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਦੀਆਂ ਬੇ-ਇਨਸਾਫ਼ੀ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ ਕੀਤੀਆਂ ਸ਼ਕਾਇਤਾਂ ਨੂੰ, ਇਨਸਾਫ਼ ਮਿਲਿਆ ਜਦ ਢਭੀ  ਮਹਿਕਮੇ ਦੇ ਏਜੰਟਾਂ ਲਈ  ‘ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਅਜ਼ਾਦੀ’ ਕਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਉਸਦੀ ਫਾਇਲ ‘ਚ ਬੰਦ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਜੱਗ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਦੇ ਵਰਤਾਓ, ਫਾਸਿਸਟ ਵਿਰੋਧੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ਼ ਸੰਪਰਕ ਰੱਖਣ ਕਾਰਨ ਢਭੀ ਨੂੰ  ਉਸ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ।  ਇਸ ਅਜੰਸੀ ਨੇ ਉਸ ਵਲੋਂ ਜੰਗ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਫਾਸਿਸਟਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿਛਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਖੁਫੀਆ ਛਡਯੰਤਰ ਦੀ ਸਾਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਐਫ਼. ਬੀ. ਆਈ  ਨੂੰ ਮਿਲ਼ ਚੁੱਕੀ ਸੀ।  ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਢਭੀ ਦੇ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਟ ਐਡਗਰ ਹੂਵਰ ਨੂੰ ਵੀ ਏਹੋ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਲਿਖਾਰੀ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗੀ ਤੌਰ ਤੇ ਬਿਮਾਰ ਸੀ।
 
ਅਸਲੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵੇਲੇ ਤੱਕ ਵੀ ਢਭੀ ਦੇ ਏਜੰਟਾਂ ਨੂੰ ਟਿਕਾਅ ਨਾ ਆਇਆ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਉਸ ਬਾਰੇ ਤਿਆਰ ਰਿਪੋਰਟ 120 ਸਫ਼ਿਆਂ ਦੀ ਸੀ। ਮਿ. ਹੌਚਨਰ ਬੜੇ ਅਫ਼ਸੋਸ ਨਾਲ਼ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਇਹ ਖ਼ੇਦ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਅਤੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ, ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ, ਆਲ਼ੇ ਦੁਆਲ਼ੇ ਵਿਚਰਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਜਸੂਸੀ ਵਿਭਾਗ ਵਲੋਂ ਉਸ ਉੱਤੇ ਰੱਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਕਰੜੀ ਨਜ਼ਰਸਾਨੀ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮਾਰੂ ਅਸਰ ਵੱਲ੍ਹ ਬਣਦਾ ਧਿਆਨ ਕਿਓਂ ਨਾ ਦਿੱਤਾ?
 
ਉਪ੍ਰੋਕਤ ਸਾਰ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਤੇ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਦੀ 63 ਸਾਲਾ  ਜ਼ਿੰਦਗ਼ੀ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਰਗਰਮ,  ਦੌੜ ਭੱਜ ਅਤੇ ਕਠਿਨਾਈਆਂ ਭਰਿਆ ਵੀ ਰਿਹਾ।  ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ  ਇੱਕ ਥਾਂ ਟਿਕ ਕੇ ਨਹੀਂ ਬੈਠ ਸਕਿਆ।  ਐਫ.ਬੀ.ਆਈ. ਦੇ ਡਰ ਦੀ ਉਪਰਾਮਤਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕੁਛ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਹ ਖ਼ੁਦ ਵੀ ਸਦਾ ਆਣਜਾਣ ਜਾਂ ਲਾ-ਪ੍ਰਵਾਹ ਰਿਹਾ।  ਜ਼ਿੰਦਗ਼ੀ ਦੀ ਇਸ ਰਫ਼ਤਾਰੀ ਉੱਥਲ਼ ਪੁੱਥਲ਼ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਸਦੇ ਤਿੰਨ ਵਿਆਹ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਸਰ ਵੀ ਉਸਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ, ਮਾਨਸਿਕ ਟੁੱਟ ਭੱਜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੱਖ ਪਿਆ।  ਲੇਖ ਦੇ ਲੰਮੇਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਅਤੇ ਪਾਠਕ ਦੇ ਕੀਮਤੀ ਸਮੇਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਦਿਆਂ ਉਸਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗ਼ੀ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰਤ ਉਲੇਖ ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।  ਫੇਰ ਵੀ ਹੈਮਿੰਗਵੇ ਅਾਪਣੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਮਈ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ 15 ਕਿਤਾਬਾਂ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਪਾਠਕਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਦੇ ਗਿਆ।  ਕਦੇ  ਸਮਾਂ ਬਣਿਆ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਚੋਣਵੇਂ ਕੰਮਾਂ ਤੇ ਵਿਸਥਾਰ ਚਰਚਾ ਦਾ ਯਤਨ ਜ਼ਰੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।