ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਕਲਾ ਕੇਂਦਰ ਯੂ ਕੇ ਵਲ੍ਹੋਂ ਸ਼ੋਕ ਮਤਾ
 
ਸਾਊਥਾਲ: ਇਹ ਗੱਲ ਬੜੇ ਦੁੱਖ ਨਾਲ ਸੁਣੀ ਜਾਵੇਗੀ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਵਧੀਆ ਕਵੀ ਗਿਆਨੀ ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ (ਬੋਪਾਰਾਏ) ਨਹੀਂ ਰਹੇ। ਆਪ ਨੇ ਅੰਤਮ ਸਾਹ 28 ਮਈ 2018 ਨੂੰ ਲਿਆ। ਆਪ ਜੀ ਪਿਛਲੇ ਕਈਆਂ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਡਮੈਨਸ਼ੀਆ (ਭੁਲਣ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ) ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸਨ। ਆਪ ਦੀ ਆਯੂ ਚੁਰੰਨਵੇਂ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਸੀ। "ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਕਲਾ ਕੇਂਦਰ ਯੂ ਕੇ" ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ ਆਪ ਦੇ ਵਿਛੋੜੇ ਨੂੰ ਬੜੀ ਸ਼ਿੱਦਤ ਨਾਲ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਭਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਡਾਕਟਰ ਸਾਥੀ ਲੁਧਿਆਣਵੀ ਉਨ੍ਹਾ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜਲੇ ਮਿੱਤਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਨ। ਆਪ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਕਲਾ ਕੇਂਦਰ ਵਲ੍ਹੋਂ ਸੱਦੀ ਗਈ ਹੰਗਾਮੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਿਆਨੀ ਜੀ ਮੁਢਲੇ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਪੂਰ ਵਿਚੋਂ ਸਨ ਤੇ ਬਾਕੀ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਵਾਂਗ ਤਕੜੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿਚੋਂ ਗ਼ੁਜ਼ਰੇ ਸਨ। ਉਹ ਇੰਡੀਅਨ ਕਮਿਉਮਿਟੀ ਦੇ ਥੰਮ ਸਨ।  ਉਸ ਦੌਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਸਾਡੇ ਵਿਚਕਾਰ ਨਹੀਂ ਰਹੇ। ਆਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਾਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਬੇਸ਼ੁਮਾਰ ਸ਼ੋਕ ਸੁਨੇਹੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ।

ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਕਲਾ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਸਰਗਰਮ ਮੈਂਬਰ ਮਨਜੀਤ ਕੌਰ ਪੱਡਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਬਿਸ਼ੰਬਰ ਸਿੰਘ ਸਾਕੀ ਵੀ ਕਈ ਸਾਲ ਸਾਹਿਤਕ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿਚ ਚਰਚਿਤ ਰਹੇ ਸਨ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਿਆਨੀ ਜੀ ਦੇ ਜਾਣ ਨਾਲ਼ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦੇ ਗੁੱਟ ਚੋਂ ਇਕ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹਸਤਾਖਰ ਮਨਫੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸਭਾ ਦੇ ਖ਼ਜ਼ਾਨਚੀ ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਬਧਨੀਕਲਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦਾ ਚਲੇ ਜਾਣਾ ਨਵਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਘਾਟੇ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਸਭਾ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਅਜ਼ੀਮ ਸ਼ੇਖ਼ਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਮੈਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤਾ ਵੇਖਣ ਸੁਨਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਾਰੇ ਜੋ ਸੁਣਿਆਂ ਹੈ ਚੰਗਾ ਹੀ ਸੁਣਿਆ ਹੈ। ਕੁਲਵੰਤ ਕੌਰ ਢਿੱਲੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਿਆਨੀ ਜੀ ਸਾਊਥਾਲ ਦੇ ਜਾਣੇ ਪਛਾਣੇ ਲੀਡਰ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖ ਹੋਇਆ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਣ ਦਾ। ਗੁਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਗਰੇਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਸੁਨਣ ਦਾ ਜਿੰਨਾ ਕੁ ਸਬੱਬ ਬਣਿਆਂ ਸੀ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਵਿਛੜੀ ਰੂਹ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਅਰਦਾਸਾਂ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਯਸ਼ ਸਾਥੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਜਦੋਂ ਵੀ ਮਿਲਦੇ ਸਨ, ਬੜੇ ਸਲੀਕੇ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਨਾਲ ਮਿਲਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।

ਗਿਆਨੀ ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਕਈ ਸਾਲ "ਇੰਡੀਅਨ ਵਰਕਰਜ਼ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ" ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਹੇ। ਜਦੋਂ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਕਾਰਨ ਚੋਣਾ ਹਾਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਥੇ ਆਏ ਸਨ ਤਾਂ ਗਿਆਨੀ ਜੀ ਹੀ ਇਸ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਕਾਮਰੇਡ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੱਤ ਸ਼ਰਮਾ ਇਸ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਸਨ। ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਡੁਮੀਨੀਅਨ ਸੈਂਟਰ ਵਿਚ ਬੋਲੇ ਸਨ ਜਿਹੜਾ ਉਸ ਵੇਲੇ ਇਕ ਸਿਨਮੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ ਸਾਊਥਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਬੜੀ ਧੜੱਲੇਦਾਰ ਸੀ । ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਕੇਵਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜਾਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੰਬੜ ਹੀ ਲਗਦੇ ਸਨ ਪਰ ਕਵਿਤਾ ਬੜੀ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਅਤੇ ਸੂਖਮ ਜਿਹੀ ਲਿਖਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਵਾਕਈ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੰਬੜ ਹੋਇਆ ਕਰਦੇ ਸਨ ਤੇ ਕਿੱਤੇ ਵਜੋਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਪ੍ਰਾਈਮਰੀ ਸਕੂਲ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਸਨ।

ਗਿਆਨੀ ਜੀ ਨੇ 1980 ਵਿਚ ਹੋਈ "ਵਿਸ਼ਵ ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਨਫਰੰਸ" ਵਿਚ ਵੀ ਵਧ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਹਿੱਸਾ ਪਾਇਆ ਸੀ ਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਚੋਂ ਆਏ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਉਹ ਮੂਹਰਲੀ ਕਤਾਰ ਵਿਚ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਲਈ ਫੰਡ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਵੀ ਤਕੜਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਸੀ। ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਡਰਾਮੇ ਲਿਖ਼ਣ ਅਤੇ ਖੇਡਣ ਦਾ ਵੀ ਸ਼ੌਕ ਸੀ। ਆਪ ਪਿਛਾਂਹ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਵੀ ਡਰਾਮੇ ਖੇਡਦੇ ਤੇ ਡਾਇਰੈਕਟ ਕਰਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ ਤੇ ਇਥੇ ਵੀ ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਇਕ ਨਾਟ-ਮੰਡਲੀ ਬਣਾਈ ਹੋਈ ਸੀ। ਗਿਆਨੀ ਜੀ ਕੱਟੜ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੇ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਆਪ ਉਸਾਰੂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀ ਧਾਰਣਾ ਦੇ ਅਨੁਆਈ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ਬਟਾਲਵੀ ਇਥੇ ਆਏ ਤਾਂ ਗਿਆਨੀ ਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾ ਨਾਲ ਅਨੇਕਾਂ ਕਵੀ ਦਰਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਭਾਗ ਲਿਆ। 1973 ਵਿਚ ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤੂ ਪਿੱਛੋਂ ਆਪ ਜੀ ਕਈ ਸਾਲ "ਸ਼ਿਵ ਕੂਮਾਰ ਸ਼ਾਮ" ਦੇ ਨਾਮ ਉਤੇ ਕਵੀ ਸੰਮੇਲਨ ਕਰਵਾਂਦੇ ਰਹੇ।

ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਕਲਾ ਕੇਂਦਰ, ਯੂ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾ ਦੀ ਰੂਹ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਅਰਦਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪਰਵਾਰ ਨਾਲ ਸਹਾਨੁਭੂਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।