ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ:- ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਤਨ ਤੇ ਪਹਿਲੇ ਗੁਰੂ ਘਰ ਖ਼ਾਲਸਾ ਦੀਵਾਨ ਸਿੱਖ ਟੈਂਪਲ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਵਿਖੇ ਬੀਤੇ ਐਤਵਾਰ 21 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ‘ਤੇ ਕਾਮਾਗਾਟਾ ਮਾਰੂ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਇਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੇ ਯਾਦਗਾਰੀ ਦੀਵਾਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਪੁੱਜੇ ਨਾਮਵਰ ਸਿੱਖ ਵਿਦਵਾਨ ਤੇ ਲੇਖਕ ਜੈਤੇਗ ਸਿੰਘ ਅਨੰਤ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਪੁਸਤਕਾਂ “ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ”, “ਗ਼ਦਰੀ ਯੋਧੇ” ਤੇ “ਗ਼ਦਰ ਦੀ ਗੂੰਜ ਤੇ ਭਾਈ ਰਣਧੀਰ ਸਿੰਘ” ਜੈਕਾਰਿਆਂ ਦੀ ਗੂੰਜ ਵਿਚ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਦੇ ਨਾਮੀ ਗਰਾਮੀ ਪੰਜ ਮੋਹਤਬਰ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਭਾਈ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸੰਗਤਪੁਰਾ (ਚੇਅਰਮੈਨ), ਗੁਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਤਰਾ, ਗਿ: ਮਲਕੀਤ ਸਿੰਘ ਖ਼ਾਲਸਾ (ਹੈੱਡ ਗ੍ਰੰਥੀ), ਦਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜ਼ੀਰਾ (ਪ੍ਰਧਾਨ) ਤੇ ਜਗਰਾਜ ਸਿੰਘ (ਸਕੱਤਰ) ਵੱਲੋਂ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ।

ਸੰਗਤਾਂ ਦੇ ਠਾਠਾਂ ਮਾਰਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਰੂਪੀ ਸਮਾਗਮ ਵਿਚ ਜੈਤੇਗ ਸਿੰਘ ਅਨੰਤ ਨੇ ਕੁੰਜੀਵਤ ਭਾਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਵਿਚ ਖ਼ਾਲਸਾ ਦੀਵਾਨ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਦੀਆਂ ਵਿਲੱਖਣ ਤੇ ਲਾਸਾਨੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਭੁਲਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਉਹ ਮੁਕਦੱਸ ਥਾਂ ਹੈ, ਜਿਥੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਗ਼ਦਰੀ ਯੋਧੇ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਕੂਚ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦ ਭਾਗ ਸਿੰਘ, ਸ਼ਹੀਦ ਬਦਨ ਸਿੰਘ, ਸ਼ਹੀਦ ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਕਾਹਰੀ ਸਾਹਰੀ, ਸ਼ਹੀਦ ਡਾ. ਮਥਰਾ ਸਿੰਘ, ਬਾਬਾ ਨਿਧਾਨ ਸਿੰਘ ਚੁੱਘਾ, ਬਾਬਾ ਵਿਸਾਖਾ ਸਿੰਘ ਤੇ ਹਰਦਿਤ ਸਿੰਘ ਲੰਮੇ ਜੱਟਪੁਰਾ ਵਰਗੇ ਗ਼ਦਰੀ ਯੋਧਿਆਂ ਨੇ ਆਗਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਖ਼ਾਲਸਾ ਦੀਵਾਨ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਇਕ ਉਹ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦਾ ਬੇਸ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਥੋਂ ਹੀ ਬਾਬਾ ਗੁਰਦਿਤ ਸਿੰਘ ਸਰਹਾਲੀ ਨੇ ਕਾਮਾ ਗਾਟਾ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਧਰਤੀ ਵੈਨਕੂਵਰ ਲਈ ਕੂਚ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਲਹੂ ਭਿੱਜੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਅਦੁੱਤੀ ਯਾਦਾਂ ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਲੱਖਵਾਰ ਨਤਮਸਤਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਸਿੱਖਸ ਇਨ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਦੇ ਕਰਤਾ ਸ੍ਰ. ਗੁਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਤਰਾ ਨੇ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ ਭਾਈ ਜੈਤੇਗ ਸਿੰਘ ਅਨੰਤ ਵੱਲੋਂ ਪੰਥ ਦੀ ਝੋਲੀ ਵਿਚ ਪਾਈਆਂ ਤਿੰਨ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗ਼ਦਰੀ ਯੋਧਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਫੋਟੋ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਗ਼ਦਰ ਦੀਆਂ ਯਾਦਗਾਰੀ ਪੈੜਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਜਦੀ ਹੈ। ਜੋ ਅੱਜ ਸਾਡੇ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਾ ਸੋਮਾ ਹੈ। ਖ਼ਾਲਸਾ ਦੀਵਾਨ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਭਾਈ ਜਗਰਾਜ ਸਿੰਘ ਨੇ ਰੰਗਦਾਰ ਕਲਾਤਮਕ ਸਲਾਈਡ ਸ਼ੋਅ ਜੋ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬਾਤਾਂ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਦੀ ਸਲਾਘਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ‘ਚ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੇ ਮਹਾਨ ਨਾਇਕ ਭਾਈ ਰਣਧੀਰ ਸਿੰਘ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀ ਕੀਤੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਜਗਤ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਭੁਲਾ ਸਕਦਾ। ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਉਹ ਸੰਘਰਸ਼ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਸਿੱਖ ਲਹਿਰ ਵੱਜੋਂ ਵੀ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।

ਅੱਜ ਦੇ ਸਮਾਗਮ ਵਿਚ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੇ ਮਹਾਨ ਨਾਇਕਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਵਾਰਡ ਹਰਿਦਰਸ਼ਨ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਟਰੱਸਟ ਕੈਨੇਡਾ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਇਹ ਅਵਾਰਡ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਦੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਸਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਧਰਮ, ਸਿੱਖ ਸਭਿਆਚਾਰ ਤੇ ਸਿੱਖ ਦਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੇਵਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਹਿਕ ਪੂਰਾ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਦਾ ਸਿੱਖ ਜਗਤ ਮਾਣਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਵਾਰਡਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਹੀਦ ਬਾਈ ਬਲਵੰਤ ਸਿੰਘ ਖੁਰਦਪੁਰ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਵਾਰਡ- ਭਾਈ ਬੂਟਾ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ, ਸ਼ਹੀਦ ਭਾਈ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਸੁਰ ਸਿੰਘ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਵਾਰਡ- ਭਾਈ ਬਾਵਾ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ, ਸ਼ਹੀਦ ਭਾਈ ਬਦਨ ਸਿੰਘ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਵਾਰਡ-ਪੱਤਰਕਾਰ ਭਾਈ ਜੰਗਬਹਾਦਰ ਸਿੰਘ, ਬਾਬਾ ਨਿਧਾਨ ਸਿੰਘ ਚੁੱਘਾ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਵਾਰਡ-ਭਾਈ ਦਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ, ਭਾਈ ਗੁਰਦਿਤ ਸਿੰਘ ਕਾਮਾਗਾਟਾ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਵਾਰਡ- ਭਾਈ ਗੁਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਤਰਾ, ਕਵੀ ਭਗਵਾਨ ਸਿੰਘ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਵਾਰਡ- ਭਾਈ ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਗਾਲਿਬ, ਭਾਈ ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਨਵਾਂ ਚੰਦ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਵਾਰਡ- ਭਾਈ ਜਗਦੀਪ ਸਿੰਘ ਮੜੀਆ, ਕਾਮਾਗਾਟਾ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਵਾਰਡ- ਭਾਈ ਜਗਰਾਜ ਸਿੰਘ ਡੁੱਗਰੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਅਵਾਰਡ ਭਾਈ ਜੈਤੇਗ ਸਿੰਘ ਅਨੰਤ ਤੇ ਗਿਆਨੀ ਮਲਕੀਤ ਸਿੰਘ ਖ਼ਾਲਸਾ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਸਾਈਟੇਸ਼ਨ, ਦਸਤਾਰ, ਲੋਈ ਤੇ ਯਾਦਗਾਰੀ ਚਿੰਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।

ਅੰਤ ਵਿਚ ਹੈੱਡ ਗ੍ਰੰਥੀ ਗਿਆਨੀ ਮਲਕੀਤ ਸਿੰਘ ਖ਼ਾਲਸਾ ਨੇ ਸਮੁੱਚੀ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਭਾਈ ਜੈਤੇਗ ਸਿੰਘ ਅਨੰਤ ਵੱਲੋਂ ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਉੱਦਮ ਦੀ ਜਿਥੇ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਉਥੇ ਸਾਰੀ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦਾ ਸੈੱਟ ਅਪਣੇ ਲਈ ਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਮਿੱਤਰਾਂ ਲਈ ਤੋਹਫੇ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲੈਣ ਲਈ ਪੁਰਜ਼ੋਰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾਕੇ ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਮਾਗਮ ਗ਼ਦਰੀ ਯੋਧਿਆਂ ਨੂੰ ਸੱਚੀ-ਸੁੱਚੀ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਂਦਾ ਹੋਇਆ ਯਾਦਗਾਰੀ ਪੈੜਾਂ ਛੱਡਦਾ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ।