WWW 5abi।com  ਪੰਨਿਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਬਦ ਭਾਲ (ਹਿੰਦਿਕ ਵਿਧੀ ਨਾਲ)

ਇੱਕ ਲੱਪ ਕਿਰਨਾਂ ਦੀ.....!
ਇਨਸਾਨ ਬਣਨ ਦੀ ਬਜਾਏ 'ਸਿਆਸੀ ਪਿਆਦੇ' ਬਣਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਬੇਨਤੀ.....!
ਮਨਦੀਪ ਖੁਰਮੀ ਹਿੰਮਤਪੁਰਾ (ਲੰਡਨ)

5_cccccc1.gif (41 bytes)

ਅੱਜ ਤੋਂ 10-15 ਸਾਲ ਪਿਛਾਂਹ ਝਾਤੀ ਮਾਰੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਹੁਦੇਦਾਰੀ 'ਮੰਗਣ' ਲਈ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ ਕੰਮ ਗਿਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਵੱਡੇ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਰਗਰਮੀ ਦਿਖਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸ਼ਾਖ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਉੱਚਾ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ?

ਪਰ ਬੀਤੇ ਕੁਝ ਕੁ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਸੇ ਨਤੀਜੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਹੁਣ ਲੱਠਮਾਰਾਂ ਦੇ ਅੱਡੇ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਹਨ।

ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਈ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸਾਬ੍ਹ ਆਪਣੇ ਵਰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਖੂੰਡੇ ਚੁੱਕ ਲੈਣ ਅਤੇ ਅਕਾਲੀਆਂ ‘ਤੇ ਵਰ੍ਹਾਉਣ ਦੀਆਂ ਨੇਕ ਸਲਾਹਾਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ‘ਰਾਜ ਨਹੀਂ ਸੇਵਾ’ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਲੈ ਕੇ ਤੁਰੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਧੱਕੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਫਾਦਾਰ ਬਣ ਕੇ ਦਿਖਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵਰਕਰਾਂ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੰਮ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਲੈ ਲਏ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਵਿਚਾਰੇ ਪੁਲਿਸ ਅਫ਼ਸਰ ਕੱਛਾਂ ‘ਚ ਹੱਥ ਲੈ ਕੇ ਠੰਢ ਤੋਂ ਬਚਣ ਜੋਗੇ ਰਹਿ ਗਏ ਲਗਦੇ ਹਨ।

ਪੰਜਾਬ ਨਾਲ ਮੋਹ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸ ਗੱਲੋਂ ਚਿੰਤਤ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਹੁਣ ਰਾਜਨੀਤਕ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਦੇ ਅਤੀ ਘਾਤਕ ਦੌਰ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਿਖਾਵਾ ਕਰੂ ਰੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਖੂੰਜੇ ਲਾ ਕੇ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਦ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ‘ਦੇਖ ਲੈਣ’ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਖ਼ਬਾਰ। ਜਦੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੀ ਤਾਂ ਮੈਦਾਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਬੈਠੇ ਅਕਾਲੀ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਅਕਾਲੀ ਵਰਕਰਾਂ ਨਾਲ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਫ਼ਸਰ ਬਖ਼ਸ਼ੇ ਨਹੀਂ ਜਾਣਗੇ। ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਆਪਣੀ ਵਾਰੀ ਦੀ ਉਡੀਕ ਵਿੱਚ ਜੁਆਕਾਂ ਵਾਂਗੂੰ “ਚੂਹਿਆ ਚੂਹਿਆ ਖੁੱਡ ਪੁੱਟ ਸਾਡੀ ਵਾਰੀ ਕਦੋਂ ਆਊ” ਦੀ ਰਟ ਲਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਹਰ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਸਟੇਜ ਤੋਂ ਇਹੀ ਕਹਿੰਦਾ ਸੁਣੋਗੇ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸੀ ਵਰਕਰਾਂ ਨਾਲ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਫ਼ਸਰ ਤੇ ਜੱਥੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਠੇ ਟੰਗਾਂਗੇ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਰਮ ਬਿਆਨਬਾਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਹੋੜ ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕ ਇਹ ਵੀ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਸਾਧਾਰਨ ਇਨਸਾਨ ਵੀ ਹਨ, ਕਿਸੇ ਧੀ ਦੇ ਪਿਓ ਵੀ ਹਨ, ਕਿਸੇ ਭੈਣ ਦੇ ਭਰਾ ਵੀ ਹਨ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਉਦਾਹਰਨਾਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਵਾਪਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਸਿਆਸੀ ਪਿਆਦੇ ਬਣ ਕੇ ਇਹ ਵੀ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਘਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਧੀ ਜਾਂ ਭੈਣ ਵੀ ਹੈ। ਉਹ ਸਿਰਫ ਕਿਸੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਦਲ ਦੇ ਵਰਕਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਜ਼ੁੰਮੇਵਾਰ ਜੀਅ ਹਨ।

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵੱਲੋਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਿੱਥੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਥੱਬਾ ਥੱਬਾ ਡਿਗਰੀਆਂ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਮੂਹਰੇ ਧਾਹਾਂ ਮਾਰਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਿਓ.... ਸਾਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਿਓ। ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਦੁਸ਼ਮਣੀਆਂ ‘ਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਦੇ ਰਾਹ ਤੁਰੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਇਸ ਮੰਗ ਤੋਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਸਾ ਵੱਟ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕੁਝ ਹੋਇਆ ਹੀ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਤੇ ਨਿੱਜ਼ੀ ਅਦਾਰੇ ਮੁਨਾਫੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਝੋਲੀ ਪਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਇਸ ਗੱਲੋਂ ਚਿੰਤਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੌਜ਼ਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜਿਉਣ ਲਈ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੀ ਲੋੜ ਵੀ ਹੈ। ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇਣ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਹੱਕ ਕਿਸ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ? ਕੀ ਚਾਰਾਜੋਈ ਕੀਤੀ ਹੈ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ, ਬਜਾਏ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰਾਂ ਦੀ ਥੱਪੜਾਂ ਡੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦੇ? ਜੇ ਕੁਝ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਵਰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਏਨੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਰੂਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਨੌਕਰੀ ਮੰਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਭੁਗਤ ਸੰਵਾਰੋ ਤੇ ਜਿੰਨਾ ਹੋ ਸਕੇ ਜ਼ਲੀਲ ਕਰੋ।

ਇਹ ਕਿੱਧਰ ਦੀ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਦੁੱਖ ਵੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸੁਨਾਉਣ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਵਫਾਦਾਰ ਬੁਰਕੀਆਂ ਵੱਢਣ ਪੈਂਦੇ ਹਨ।

ਲੋਕਤੰਤਰ ਦਾ ਜ਼ਨਾਜ਼ਾ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਨਿੱਕਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ।

ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਵੀ ਨਿੱਕਲਿਆ, ਉਹ ਵੀ ਨੰਨ੍ਹੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਹੋਕਾ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਬੀਬੀ ਹਰਸਿਮਰਤ ਕੌਰ ਬਾਦਲ ਦੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿੱਚ। ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਸਾਬਕਾ ਮੰਤਰੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰਾਂ ਦੇ ‘ਹੂਰੇ’ ਮਾਰਦਾ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ, ਟੀ.ਵੀ. ਚੈੱਨਲਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਸੀ। ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਘੋਟਨੇ ਵਰਗੇ ਘੋਨੇ ਸਿਰ ਵਾਲਾ ਸਰਪੰਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕਾ ਦੇ ਥੱਪੜ ਮਾਰਦਾ ਤੇ ਖਿੱਚਧੂਹ ਕਰਦਾ ਹਿੰਦੀ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਪੰਜਾਬੀ, ਤਾਮਿਲ, ਕੰਨੜ ਆਦਿ ਸਮੇਤ ਪਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਚੈੱਨਲਾ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ। ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫੇਸਬੁੱਕ, ਔਰਕੁਟ, ਟਵਿੱਟਰ ਆਦਿ ਤੇ ਜੋ ਚਰਚਾ ਹੋਈ ਓਹ ਵੱਖ ਸੀ। ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਦੋਵੇਂ ਵਫਾਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸ ਕਟਿਹਰੇ ‘ਚ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ? ਕਿਸੇ ‘ਚ ਵੀ ਨਹੀਂ.... ਕਿਉਂਕਿ ਹੁਣ ਇਨਸਾਫ ਦੀ ਦੇਵੀ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ‘ਤੇ ਤਾਂ ਨੀਲੀ ਪੱਟੀ ਬੰਨ੍ਹੀ ਹੋਈ ਹੈ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਭਰਮ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਤਾਂ ਪੂਰਾ ਤੋਲ ਰਹੀ ਹਾਂ ਪਰ ਰਾਜਨੀਤਕ ਆਗੂ ਉਸਦੀ ਤੱਕੜੀ ਵਿੱਚ ਖੁਦ ਪਾਸਕ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦੀ ਉਮਰ ਦੀ ਨੌਜ਼ਵਾਨ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਗਲਾਮੇ ਤੋਂ ਫੜ੍ਹ ਕੇ ਥੱਪੜ ਮਾਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਵੀ ਸੀਖਾਂ ਪਿੱਛੇ ਬੈਠੇ ਨੂੰ ਮੂੰਗੀ ਦੀ ਦਾਲ ਜਰੂਰ ਮਿਲਦੀ। ਉਲਟਾ ਪੁਲਿਸ ਅਫ਼ਸਰ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਕੋਈ ਰਿਪੋਰਟ ਦਰਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਕਿੰਨੀ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਕਿ ਬੇਸ਼ੱਕ ਗੁੰਡਾਗਰਦ ਲੋਕ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਵੱਢ ਦੇਣ ਪਰ ਰਿਪੋਰਟ ਦਰਜ਼ ਨਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ। ਇਸੇ ਸਰਪੰਚ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਤਾਂ “ਨਾ ਓਏ ਤੋਤੀ.. ਨਾ ਓਏ ਤੋਤੀ” ਵਰਗੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਮਾਰ ਕੇ ਰੋਕ ਰਹੇ ਸਨ ਪਰ ਸਾਡੀ ਖਾਕੀ ਵਰਦੀ ਉਸ ਡੱਬੂ ਤੋਂ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਵਫਾਦਾਰ ਬਣੀ ਖਾਮੋ....ਸ਼ ਖੜ੍ਹੀ ਰਹੀ। ਚਾਰੇ ਪਾਸਿਉਂ ਹੋਈ ਕੁੱਤੇਖਾਣੀ ਤੋਂ ਬਾਦ ਸਰਪੰਚ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਤੇ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਦ ਹੀ ਘਰ ਤੋਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

ਪਿਛਲੀ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਾਬਕਾ ਮੰਤਰੀ ਸਾਬ੍ਹ ਨੂੰ ਤਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਕਰਤਾ ਧਰਤਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸੇ ਤੋਂ ਸਬਕ ਲੈ ਕੇ ਮਰਦ ਸਰਪੰਚ ਸਾਬ੍ਹ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ‘ਤੇ ਹੱਥ ਗਰਮ ਕਰਨ ਨਿੱਕਲ ਤੁਰੇ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸਨੂੰ ਵੀ ਕਿਸੇ ਸਰਪੰਚ ਤੋਂ ਤਰੱਕੀ ਕਰ ਕੇ ਅਕਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਕਿਸੇ ਕਮੇਟੀ ਕਮੂਟੀ ਦਾ ਚੇਅਰਮੇਨ ਹੀ ਬਣਾ ਦੇਵੇ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਇਹ ਘਟਨਾ ਵੀ ਪਹਿਲੀਆਂ ਵਾਂਗ ਕੁਝ ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਚੁੰਝ ਚਰਚਾ ਤੋਂ ਬਾਦ ਆਈ ਗਈ ਹੋ ਜਾਣੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਘਟਨਾ ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਚੁਣੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਪੰਚ ਸਰਪੰਚ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਧੀਆਂ ਦੀ ਪਤ ਉਧੇੜਨ ਦੇ ਰਾਹ ਤੁਰ ਪੈਣ।

ਇਹ ਗੱਲ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਸਿਆਸਤੀ ਲੋਕ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਪੇਟੋਂ ਜੰਮਿਆਂ ਦੇ ਸਕੇ ਹੁੰਦੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖੇ ਫਿਰ ਤੁਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਅੱਗੇ ਦਿਖਾਈ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਬਦਲੇ ਕਿਹੜੀਆਂ ਬਖਸਿ਼ਸ਼ਾਂ ਦੀ ਆਸ ਰੱਖੀ ਬੈਠੇ ਹੋ?

ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬ ਵਾਸੀ ਸਮਝਣ ਨਾਲੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਝੰਡਾ ਬਰਦਾਰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਭੁੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਮੇਰੇ ਨੌਜ਼ਵਾਨ ਵੀਰੋ, ਪੰਚੋ ਸਰਪੰਚੋ! ਇਹ ਯਾਦ ਰੱਖਿਓ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਹੀ ਲੀਡਰਾਂ ਦੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬ ਭੁੰਜੇ ਲਹਿੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਿਨੋ ਦਿਨ ਨਿਘਾਰ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਇਹੀ ਆਸ ਉਮੀਦ ਲਾਈ ਬੈਠੇ ਹੋ ਕਿ ਵਫਾਦਾਰੀ ਦਿਖਾ ਕੇ ਸਿ਼ਫਾਰਸ਼ ਵਗੈਰਾ ਲਗਵਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਧੀਆਂ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦਿਵਾ ਲਵਾਂਗੇ? ਭੁੱਲ ਜਾਓ...ਭੁੱਲ ਜਾਓ ਅਜਿਹੀਆਂ ਜੁਗਾੜਲਾਊ ਸੋਚਾਂ। ਮਿੱਤਰੋ ਉਹ ਦਿਨ ਸਚਮੁੱਚ ਹੀ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਵੀ ਪੜ੍ਹ ਲਿਖ ਕੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਲਈ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਨਾਅਰੇ ਮਾਰਨ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਉਸ ਦਿਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਖੁਦ ਸਮਝ ਆ ਜਾਵੇਗੀ ਜਿਸ ਦਿਨ ਤੁਹਾਡੇ ਵਰਗੇ ਹੀ ਕਿਸੇ ਵਫਾਦਾਰ ਨੇ ਤੁਹਾਡੀ ਆਪਣੀ ਧੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਧੌਲ ਧੱਫਾ ਕੀਤਾ।

ਓਏ ਅਕਲ ਦੇ ਅੰਨਿਓ!

ਅਕਾਲੀ ਕਾਂਗਰਸੀ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਬਣਨ ਨਾਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਪਿਓ ਜਾਂ ਭਰਾ ਤਾਂ ਬਣ ਲਓ। ਬੇਗਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮਝ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਨੌਕਰੀਆਂ ਇੱਕ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਹੱਕ ਵਾਂਗ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਸਾਥ ਦਿਓ ਨਾ ਕਿ ਇੱਕ ਕਿੱਲੇ ਬੱਝੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਵਫਾਦਾਰ ਬਣ ਕੇ ਉਸ ਹੱਕ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ।

ਮਿੱਤਰ ਪਿਆਰਿਓ!

ਸਿਆਸਤ ਤਾਂ ਖੇਡ ਹੀ ਅਜਿਹੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸਨੇ ਆਪਣਾ ਫਾਇਦਾ ਦੇਖਣਾ ਹੁੰਦੈ। ਤੁਸੀਂ ਭਾਵੇਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਸਿਰ ਪਾੜੀ ਜਾਵੋ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਸਰਪੰਚ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕਾ ਨਾਲ ਬਦਤਮੀਜ਼ੀ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਥਾਂ ਥਾਂ ਛਪੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਆਮ ਲੋਕ ਇਸਨੂੰ ਭੁੱਲ ਭੁਲਾ ਵੀ ਜਾਣਗੇ। ਪਰ ਅਕਾਲੀ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਇਹਨਾਂ ਫੋਟੋਆਂ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ‘ਬੁਰੇ’ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਬੈਨਰ ਜਰੂਰ ਛਪਵਾਏ ਜਾਣਗੇ। ਉੱਪਰ ਲਿਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ “ਦੇਖੋ ਅਕਾਲੀਆਂ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ਧੀਆਂ ਪੁੱਤਾਂ ਦੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੈ?” ਲੋਕ ਵਿਚਾਰੇ ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਬੈਨਰਾਂ ਮਗਰ ਲੱਗ ਕੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਗੁੰਰਾਹ ਹੋ ਕੇ ਦੂਜਿਆਂ ਵੱਲ ਨੂੰ ਉਲਾਰ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਬਿਲਕੁਲ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਜਿਵੇਂ ਮੋਗਾ ਜਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਮੀਨੀਆ ਕਾਡ ਦੇ ਬੈਨਰ ਅਕਾਲੀਆਂ ਨੇ ਛਪਕਾ ਕੇ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਭਾਂਡਾ ਮੂਧ੍ਹਾ ਮਾਰਿਆ ਸੀ। ਮੀਨੀਆਂ ਕਾਂਡ ਓਹ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਕਿਸਾਨ ਜੱਥੇਬੰਦੀ ਭਾਰਤੀ ਕਿਸਾਨ ਯੁਨੀਅਨ (ਏਕਤਾ) ਕਿਸਾਨੀ ਮੰਗਾਂ ਲਈ ਪਿੰਡ ਪਿੰਡ ਮੁਜਾਹਰੇ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਮੀਨੀਆ ਪਿੰਡ ਆ ਕੇ ਕਾਗਰਸੀ ਵਫਾਦਾਰਾਂ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਇਹੋ ਸਲੂਕ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਿਹੜਾ ਸਰਪੰਚ ਤੋਤੀ ਨੇ ਕੀਤੈ।

ਪਿਆਰੇ ਲੋਕੋ!

ਸਮਝੋ ਲੂੰਬੜ ਚਾਲਾਂ ਨੂੰ, ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਦੀ ਪੱਤ ਖੁਦ ਹੀ ਨਾ ਉਧੇੜੋ। ਸਗੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹੱਕ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲ ਨੂੰ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਤੀਰ ਦਲੀਲਾਂ ਨਾਲ ਦਾਗੋ ਨਾ ਕਿ ਕੀੜੇ ਪਏ ਵਾਲੇ ਕੁੱਤੇ ਵਾਂਗ ਸਿਰ ਨੀਵਾਂ ਕਰਕੇ ਆਪਣਿਆਂ ਦੇ ਹੀ ਗਿੱਟਿਆਂ ‘ਤੇ ਬੁਰਕ ਭਰੋ।


  ਇਨਸਾਨ ਬਣਨ ਦੀ ਬਜਾਏ 'ਸਿਆਸੀ ਪਿਆਦੇ' ਬਣਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਬੇਨਤੀ.....!
ਮਨਦੀਪ ਖੁਰਮੀ ਹਿੰਮਤਪੁਰਾ (ਲੰਡਨ)
ਉੱਚਾ-ਨੀਵਾਂ, ਛੋਟਾ ਵੱਡਾ, ਮਾਲਕ ਹੈ ਜਾਂ ਗ਼ੁਲਾਮ
ਪਰਸ਼ੋਤਮ ਲਾਲ ਸਰੋਏ
ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟੁੱਟ-ਭੱਜ
ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ
ਚੌਂਕਾ
ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ ‘ਮਾਧੋ ਝੰਡਾ’
ਕੁਦਰਤੀ ਸੋਮਿਆਂ ਦੀ ਅੰਨੇਵਾਹ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ
ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ
ਵਿਹੜਾ
ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ ‘ਮਾਧੋ ਝੰਡਾ’
ਫੁਲਕਾਰੀ ਤੇ ਬਾਗ
ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ ‘ਮਾਧੋ ਝੰਡਾ’
ਕੀ ਦੀਵਾਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਅੱਜ ਸੱਚ-ਮੁੱਚ ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਪਰਸ਼ੋਤਮ ਲਾਲ ਸਰੋਏ ਚਾਰ ਬੰਦੇ ਰੱਖ ਲੈ ਤੂੰ ਕੰਧਾ ਦੇਣ ਨੂੰ
ਪਰਸ਼ੋਤਮ ਲਾਲ ਸਰੋਏ
ਖੱਦਰ
ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ ‘ਮਾਧੋ ਝੰਡਾ’
ਦੁਸਹਿਰਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇੱਕ ਲੇਖ
ਰਾਵਣ ਅਜੇ ਸੜਿਆ ਕਿੱਥੇ ਹੈ!
ਪਰਸ਼ੋਤਮ ਲਾਲ ਸਰੇਏ
ਵੇਖਣ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਹੈ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਐਡਮਿੰਟਨ ਮਾਲ
ਬੀਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ, ਐਡਵੋਕੇਟ
3 ਅਕਤੂਬਰ, ਜਨਮ ਦਿਨ ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼
ਸ਼ਰਾਫਤ, ਨੇਕਨੀਤੀ, ਇਨਸਾਨੀਅਤ, ਸਹਿਜਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਦੇ ਮੁੱਜਸਮਾ: ਮਹਾਰਾਣੀ ਪ੍ਰਨੀਤ ਕੌਰ
- ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ
ਕੰਜ਼ਿਊਮਰਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ
ਸੁਖਵੰਤ ਹੁੰਦਲ
ਮੰਜਾ ਤੇ ਨਵਾਰੀ ਪਲੰਘ
ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ “ਮਾਧੋ ਝੰਡਾ”
ਪੱਖੀ
ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ “ਮਾਧੋ ਝੰਡਾ”
ਕੀ ਸ੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵੀ ਕੋਈ ਅੱਨਾ ਹਜਾਰੇ ਉੱਠੇਗਾ?
ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਮਿਸ਼ਨਰੀ
ਸਾਂਝੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ, ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਅਣਖੀਲਾ ਲੋਕ ਕਵੀ: ਚਿਰਾਗ ਦੀਨ ਦਾਮਨ
ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ
ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ, ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ, ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਕਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਸਹੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ? - ਪਰਸ਼ੋਤਮ ਲਾਲ ਸਰੋਏ
ਚਲ ਜਨਮੇਜੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਖਾ-3
ਜਨਮੇਜਾ ਸਿੰਘ ਜੌਹਲ
ਆਤੰਕ ਦਾ ਅੰਤ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂ ਲਾਦੇਨ ਦੀ?

ਭਵਨਦੀਪ ਸਿੰਘ ਪੁਰਬਾ (ਚੀਫ਼ ਐਡੀਟਰ ‘ਮਹਿਕ ਵਤਨ ਦੀ’)
ਕੁਦਰਤੀ ਆਫਤਾਂ, ਭੂਚਾਲ, ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਠੱਗ
ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਮਿਸ਼ਨਰੀ
ਹੋਲੀ ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੇਲ
ਸੰਜੀਵ ਸ਼ਰਮਾ, ਫਿਰੋਜਪੁਰ
ਮਿਤੀ: ੨੦/੦੩/੨੦੧੧
ਹਲ਼
ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਚਾਹਲ “ਮਾਧੋ ਝੰਡਾ”
ਨਿਬੰਧ :
ਅਜਮੇਰ ਰੋਡੇ : ਸ਼ੁਭਚਿੰਤਨ ਦਾ ਵੇਲਾ
ਸੁਖਿੰਦਰ
ਜੱਜੇ ਦੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਵਿਚ ਆ ਅੜੀ ਬੇਲੋੜੀ ਬਿੰਦੀ
ਗਿ। ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ
ਬਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਕਰੂਪ ਹੋ ਰਹੀ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ: ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਕੌਣ?
ਇਕਬਾਲ ਰਾਮੂਵਾਲੀਆ, ਕੈਨਡਾ
ਸੰਪਾਦਨਾ ਬਨਾਮ ਵਿਆਕਰਣਿਕ ਦਰੁੱਸਤੀਆਂ
ਡਾ।ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਬਰਸਾਲ ਕੈਲੇਫੋਰਨੀਆਂ
ਚਰਨ ਸਿੰਘ : ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸੁਭਾਅ ਦੀ ਕਵਿਤਾ
ਸੁਖਿੰਦਰ
ਉਂਕਾਰਪ੍ਰੀਤ : ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਹਕੀਕਤਾਂ ਦਾ ਲੇਖਾ-ਜੋਖਾ ਕਰਦੀ ਕਵਿਤਾ
ਸੁਖਿੰਦਰ
ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੇ ਸਮੇ ਦੀ ਵੰਡ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ? ਅਤੇ ਨਵਾਂ ਸਾਲ
ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਮਿਸ਼ਨਰੀ
ਸੁਰਜੀਤ ਕਲਸੀ : ਔਰਤ ਦੇ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਦੀ ਕਥਾ
ਸੁਖਿੰਦਰ
ਪਹਿਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ
ਜਨਮੇਜਾ ਸਿੰਘ ਜੌਹਲ
ਮਰਦ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ, ਕਰਤਾ, ਧਰਤਾ ਸਿਰਜਨਹਾਰ ਸਮਝਇਆਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਸਤਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਸੱਤੀ (ਕੈਲਗਰੀ)
ਕਿ–ਕ–ਕੇ
ਜਨਮੇਜਾ ਸਿੰਘ ਜੌਹਲ
ਬੱਸ ਸਟਾਪ ਦੀ ਤਲਾਸ਼
ਜਨਮੇਜਾ ਸਿੰਘ ਜੌਹਲ
ਦੇਸ ਦਾ ਅੰਨਦਾਤਾ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਕਿਸਾਨ ਖੁਦਕੁਸੀਆਂ ਦੇ ਰਾਹ ਕਿਉਂ ?
ਰਘਵੀਰ ਸਿੰਘ ਚੰਗਾਲ
ਕਲਮਾਂ ਦਾ ਕਲਮਾਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ, ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਲਈ ਵਿਕਾਸਕਾਰੀ ਜਾਂ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ?
ਜਰਨੈਲ ਘੁਮਾਣ
ਹਉਮੈਂ ਕਿਥੌਂ ਉਪਜੇ ਕਿਤ ਸੰਜਮ ਇਹ ਜਾਇ॥
ਡਾ: ਮਹਾਂਬੀਰ ਸਿੰਘ
ਇਕ ਯਮਲਾ ਜੱਟ ਸੀ।।।!
ਨਿਸ਼ਾਨ ਰਾਠੌਰ ‘ਮਲਿਕਪੁਰੀ’
ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸੀ ਬਣਾਓ
ਨਿਸ਼ਾਨ ਰਾਠੌਰ ‘ਮਲਿਕਪੁਰੀ’
ਚਲ ਭਗਤਾ ਹੋ ਜਾ ਵਲੈਤੀਆ
ਜਨਮੇਜਾ ਸਿੰਘ ਜੌਹਲ
ਪੜਿਆ-ਲਿਖਿਆ ਤਬਕਾ ਬਨਾਮ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ
ਨਿਸ਼ਾਨ ਰਾਠੌਰ ‘ਮਲਿਕਪੁਰੀ’
ਦੋਸਤੀਆਂ ਦਾ ਮੇਰਾ ਅਨੁਭਵ
ਜਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਔਲ਼ਖ
ਮੇਰੀ ਕੈਨੇਡਾ ਫ਼ੇਰੀ - ਕਿਸ਼ਤ 1
ਸ਼ਿਵਚਰਨ ਜੱਗੀ ਕੁੱਸਾ
ਮੇਰੀ ਕੈਨੇਡਾ ਫ਼ੇਰੀ - ਕਿਸ਼ਤ 2
ਸ਼ਿਵਚਰਨ ਜੱਗੀ ਕੁੱਸਾ
ਮੇਰੀ ਕੈਨੇਡਾ ਫ਼ੇਰੀ - ਕਿਸ਼ਤ 3
ਸ਼ਿਵਚਰਨ ਜੱਗੀ ਕੁੱਸਾ
ਮੇਰੀ ਕੈਨੇਡਾ ਫ਼ੇਰੀ - ਕਿਸ਼ਤ 4
ਸ਼ਿਵਚਰਨ ਜੱਗੀ ਕੁੱਸਾ
ਮੰਗਣ ਨਾਲੋਂ ਮਰਨਾ ਚੰਗਾ ਨਿਸ਼ਾਨ
ਰਾਠੌਰ ‘ਮਲਿਕਪੁਰੀ’
ਜੱਜੇ ਦੇ ਪੈਰ ’ਚ ਬਿੰਦੀ
ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ
ਕਿੱਥੇ ਉਡ ਗਈ ਮੇਰੇ ਵਤਨ ਦੀ ਉਹ ਸੋਨੇ ਦੀ ਚਿੜ੍ਹੀ
ਰਵੀ ਸਚਦੇਵਾ
ਕਰਮਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਮਾਂਵਾਂ
ਨਿਸ਼ਾਨ ਰਾਠੌਰ ‘ਮਲਿਕਪੁਰੀ’
…ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦਿੱਲੀ ਗਿਆ
ਨਿਸ਼ਾਨ ਰਾਠੌਰ ‘ਮਲਿਕਪੁਰੀ’
ਆਜ਼ਾਦ ਦੇਸ਼ ਦੇ ‘ਗ਼ੁਲਾਮ’
ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਲਾਲ ‘ਹੈਰੀ’
ਇੰਝ ਰਿਹਾ ਮੇਰਾ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ 'ਹੂਟਾ'.... !
ਮਨਦੀਪ ਖੁਰਮੀ ਹਿੰਮਤਪੁਰਾ(ਇੰਗਲੈਂਡ)

hore-arrow1gif.gif (1195 bytes)


Terms and Conditions
Privacy Policy
© 1999-2011, 5abi।com

www।5abi।com
[ ਸਾਡਾ ਮਨੋਰਥ ][ ਈਮੇਲ ][ ਹੋਰ ਸੰਪਰਕ ][ ਅਨੰਦ ਕਰਮਨ ][ ਮਾਨਵ ਚੇਤਨਾ ][ ਵਿਗਿਆਨ ]
[
ਕਲਾ/ਕਲਾਕਾਰ ][ ਫਿਲਮਾਂ ][ ਖੇਡਾਂ ][ ਪੁਸਤਕਾਂ ][ ਇਤਿਹਾਸ ][ ਜਾਣਕਾਰੀ ]

darya1.gif (3186 bytes)
©1999-2011, 5abi।com