ਵਿਗਿਆਨ ਪ੍ਰਸਾਰ

ਉਹ ਪਾਰਕਿਨਸਨ ਦਾ ਮਰੀਜ਼
ਡਾ: ਹਰਸ਼ਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਐਮ ਡੀ, ਪਟਿਆਲਾ

 

ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵੀ ਅਜੀਬ ਹੀ ਰੰਗਾਂ ਵਿਚ ਰੰਗੀ ਪਈ ਹੈ। ਕਿਤੇ ਪਤੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਤੇ ਕਿਤੇ ਪਤਨੀ ਪਤੀ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰਦੀ ਪਈ ਹੈ ਤੇ ਕਿਤੇ ਸੱਸ ਨੂੰਹ ਨੂੰ ਜਾਨੋਂ ਮਾਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਖੜੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਪਿਆਰ ਤੇ ਬਲਿਦਾਨ ਦੀਆਂ ਐਸੀਆਂ ਐਸੀਆਂ ਮਿਸਾਲਾਂ ਹਨ ਕਿ ਯਕੀਨ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਜਾਂ ਝੂਠ! ਡਾਕਟਰਾਂ ਕੋਲ ਦੁਖ਼ ਤਕਲੀਫ ਵੇਲੇ ਪਹੁੰਚਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆ ਧਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਕੀਕਤ ਬੜੀ ਕੋਝੀ ਜਾਪਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।

ਅੱਜ ਜਿਸ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਮੈਂ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲੱਗੀ ਹਾਂ, ਉਸਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕ ਹੋਰ ਗੱਲ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਮਰੀਜ਼ ਬਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਕੁੱਝ ਦਸਣਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਹਾਲਾਤ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਨਾਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਦੱਸਣ ਲੱਗੀ ਪਰ ਉਹ ਮੇਰੇ ਪਤੀ, ਡਾ. ਗੁਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਕੋਲੋਂ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣ ਆਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਨੇ ਹੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦੰਪਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨਾਂ ਦਾ ਆਪਸੀ ਪਿਆਰ ਇਕ ਵੱਖਰੀ ਹੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਹੈ।

ਮੈਂ ਜਦੋਂ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਤਾਂ ਉਹ ਬਜ਼ੁਰਗ ਸੱਜਣ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਵੀਲ ਚੇਅਰ ਉੱਤੇ ਬਿਠਾ ਕੇ ਲਿਆਏ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਨੇ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਤਾਂ ਉਨਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨਾਂ ਮੈਨੂੰ ਟੀ.ਵੀ. ਉੱਤੇ ਵੇਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਇਹ ਸੱਜਣ, ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ, ਜੋ ਪਾਰਕਿਨਸਨ ਦੀ ਮਰੀਜ਼ ਹੈ, ਤੇ ਆਪਣਾ ਕੁੱਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਾਂਭ ਸਕਣ ਜੋਗੀ ਰਹੀ, ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਖੁਆਉਣ, ਨੁਹਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਉਸਦਾ ਟੱਟੀ ਪਿਸ਼ਾਬ ਤਕ ਆਪ ਸਾਫ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਇਨਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ ਸੱਜਣ ਬੋਲੇ, ‘‘ ਨਹੀਂ ਨਹੀਂ ਬੱਚੀਏ, ਸੁਖ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਨੇ, ਪਰ ਉਨਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਕਾਰ ਤੇ ਟੱਬਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਾਰ ਏਨੇ ਨੇ ਹੁਣ ਉਹ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਵੇਖਣ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਬੁੱਢਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਂਭਦੇ ਰਹਿਣ! ਇਕ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰਹ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਨੇ, ਇਕ ਕਲੱਕਤੇ ਵਿਚ ਤੇ ਤੀਜਾ ਆਪਣੇ ਟੱਬਰ ਨਾਲ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ!

ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਨੇ ਹੀ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਸਾਰੇ ਇਨਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰ ਸਮਝ ਕੇ ਛੱਡ ਗਏ ਹੋਏ ਸਨ!

ਹੁਣ ਉਸ ਸੱਜਣ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇਕ ਸਾਥ ਵੀ ਲਗਭਗ ਨਕਾਰਾ ਸੀ ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਆਹਰੇ ਲਾਉਣ ਲਈ ਬਥੇਰਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹੀ ਸਾਰੇ ਦਿਨ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾੜੀ ਔਲਾਦ ਨੂੰ ਵਿਸਾਰ ਦੇਣ ਲਈ ਅਸਰਦਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।

ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋਣ ਬਾਅਦ ਪੈਨਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਸ ਸੱਜਣ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਸੀਮਤ ਕਰ ਲਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਰੋਜ਼ ਸਵੇਰੇ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਸਾਥਣ ਨੂੰ ਵੀਲ ਚੇਅਰ ਉੱਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਲੈ ਜਾਣਾ ਤੇ ਵਾਪਸੀ ਉੱਤੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਸਬਜ਼ੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਘਰ ਦੀ ਲੋੜ ਦਾ ਸਮਾਨ ਲੈ ਆਉਣਾ। ਆਪੇ ਹੀ ਪਤਨੀ ਲਈ ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣਾ ਤੇ ਫੇਰ ਮਾਲਸ਼ ਕਰ ਕੇ ਨੁਹਾ ਕੇ ਬਿਸਤਰੇ ਉੱਤੇ ਲਿਟਾ ਦੇਣਾ!

ਵਿਹਲੇ ਹੋ ਕੇ ਦੁਪਹਿਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣਾ, ਕਪੜੇ ਧੋਣੇ, ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਫੇਰ ਸੈਰ ਕਰਵਾਉਣੀ ਤੇ ਰਾਤ ਉਸ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਖੁਆ ਕੇ, ਲੱਤਾਂ ਘੁੱਟ ਕੇ ਸੁਆ ਦੇਣਾ! ਵੇਖੋ, ਆਪੋ ਆਪਣੀ ਸੋਚ ਹੈ! ਕੋਈ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਲਾਬ ਦਾ ਫੁੱਲ ਭੇਂਟ ਕਰਨਾ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਪਿਆਰ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਤੇ ਕੋਈ ‘ਆਈ ਲਵ ਯੂ’ ਕਹਿ ਕੇ ਸਾਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਕਾਰਡ ਰਾਹੀਂ ਤੇ ਕੋਈ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦੀ ‘ਡੇਟ’ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਨੂੰ ਹੀ ਪਿਆਰ ਮੰਨਦਾ ਹੈ।

ਕਈ ਘਰ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਮਾਈ ਕਰ ਕੇ ਘਰ ਪੈਸਾ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਨੂੰ ਹੀ ਆਪਣਾ ਫਰਜ਼ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਮੰਨ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।

ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਪੀਰ ਪੈਗੰਬਰ ਤਾਂ ਇਹੀ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਆਪਾ ਗੁਆਉਣਾ ਹੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਦੂਜੇ ਲਈ ਜਾਨ ਵਾਰਨ ਲਈ ਵੀ ਗੁਰੇਜ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਇਸਤਰਾਂ ਜੋ ਮਨ ਨੂੰ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਉਹੀ ਅਸਲ ਪਿਆਰ ਦੀ ਰੂਹ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵਾਪਸ ਕੁੱਝ ਵੀ ਲੈਣਾ ਤਾਂ ਪਿਆਰ ਨਹੀਂ, ਸੌਦਾ ਹੀ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਮਰਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਮਾਜ ਵਿਚ, ਜਿੱਥੇ ਬਥੇਰਿਆਂ ਨੂੰ ਚਾਹ ਬਣਾਉਣੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਤੇ ਕਈ ਤਾਂ ਰਸੋਈ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਨੂੰ ਹੱਥ ਲਾਉਣਾ ਵੀ ਹੇਠੀ ਸਮਝਦੇ ਹਨ, ਕੁੱਝ ਹੋਟਲਾਂ ਵਾਂਗ ਨਹਾ ਧੋ ਕੇ, ਤਿਆਰ ਹੋ ਕੇ ਖਾਣੇ ਦੀ ਮੇਜ਼ ਉੱਤੇ ਬਹਿ ਕੇ ਵਹੁਟੀ ਨੂੰ ਗਰਮਾ-ਗਰਮ ਰੋਟੀ ਪਰੋਸਣ ਲਈ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਰਦੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਅਜਿਹੀ ਮਿਸਾਲ ਲੱਭ ਜਾਣੀ, ਵਾਕਈ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ!

ਔਰਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਬੀਮਾਰ ਪਤੀਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨਾ ਆਮ ਜਿਹੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਪਰ ਪਤੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸੁਣਨ ਵਿਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।

ਇਸੇ ਲਈ ਮੈਂ ਇਸ ਕੇਸ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹਿਆ। ਸ਼ਾਇਦ ਕੁੱਝ ਮੇਰੇ ਪਾਠਕ ਇਹ ਜਾਨਣਾ ਚਾਹੁਣ ਕਿ ਇਸ ਕੇਸ ਵਿਚ ਅੱਗੇ ਕੀ ਬਣਿਆ!

ਕੁੱਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਸੱਜਣ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਜਿਸ ਉਦਾਸੀ ਵਿਚ ਮੈਂ ਉਸ ਸੱਜਣ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ, ਉਸਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਨ ਲਈ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਥੁੜ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।

ਇਕ ਵਾਰ ਉਹ ਚੈਕਅੱਪ ਕਰਵਾਉਣ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਕੋਲ ਆਏ ਤਾਂ ਮੈਂ ਸਬੱਬ ਨਾਲ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉੱਥੇ ਹੀ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ, ‘‘ ਦੇਖੋ ਡਾਕਟਰਨੀ ਸਾਹਿਬਾ, ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਸਰਦਾਰਨੀ ਉੱਕਾ ਹੀ ਵਿਹਲਾ ਕਰ ਗਈ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਹੁਣ ਐਵੇਂ ਵਕਤ ਬਰਬਾਦ ਕਰਦਾ ਫਿਰਦਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਨਾਲ ਹੀ ਲੈ ਜਾਂਦੀ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਰੋਜ਼ ਸਤਿਗੁਰੂ ਅੱਗੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰਦਾਂ ਕਿ ਮੇਰੀ ਬਾਕੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕਿਸੇ ਉਸ ਚੱਜ ਦੇ ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਨਾਂ ਲਾ ਦੇਵੇ ਜੋ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਭਲੇ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਹੋਰ ਇੱਕਲਿਆਂ ਜੀਅ ਕੇ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ! ਖ਼ੈਰ, ਜੋ ਰੱਬ ਦੀ ਰਜ਼ਾ! ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਤਸੱਲੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿੰਨੀ ਸੇਵਾ ਮੇਰੀ ਸਰਦਾਰਨੀ ਨੇ ਮੇਰੀ ਕੀਤੀ, ਓਨੀ ਭਾਵੇਂ ਨਾ ਸਹੀ ਪਰ ਕੁੱਝ ਕੁ ਉਸਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਲਾਹ ਹੀ ਦਿੱਤਾ।’’

ਜ਼ਰਾ ਸੋਚੀਏ, ਇਕ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਬਿਆਨ ਕਿ ਵਿਆਹ ਤਾਂ ਇਕ ‘ਕੌਪੰਰੋਮਾਈਜ਼’ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਪਤੀ ਕਮਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪਤਨੀ ਬਦਲੇ ਵਿਚ ਸਿਰਫ਼ ਸੇਵਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਨੂੰ ਇਸ ਸੱਜਣ ਦੀ ਸੋਚ ਇਕ ਕਰਾਰੀ ਚਪੇੜ ਨਹੀਂ ਹੈ ?

ਇਕ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਨੇ ਹਸਪਤਾਲੋਂ ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਸੱਜਣ ਅੱਜ ਫੇਰ ਚੈਕਅੱਪ ਕਰਵਾਉਣ ਆਇਆ ਸੀ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਵੀ ਅੱਧੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਪਾਰਕਿਨਸਨ ਰੋਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਗੱਲ ਦੱਸਦਿਆਂ ਵੀ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਦਾ ਰੁਗ ਭਰ ਗਿਆ ਸੀ ਤੇ ਮੇਰੀਆਂ ਵੀ ਅੱਖਾਂ ਨਮ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਹੁਣ ਇਸ ਵਿਚਾਰੇ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੌਣ ਕਰੇਗਾ? ਇਹੀ ਸਵਾਲ ਬਿਨਾਂ ਇਕ ਹਰਫ਼ ਵੀ ਬੋਲਿਆਂ ਸਾਡੇ ਦੋਨਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿਚ ਸੀ!

ਹਾਲੇ ਤਕ ਤਾਂ ਉਹ ਸੱਜਣ ਚੜਦੀਆਂ ਕਲਾਂ ਵਿਚ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਚੈੱਕਅਪ ਕਰਵਾਉਣ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਕਦੇ ਰਬ ਨਾਲ ਗਿਲਾ ਸ਼ਿਕਵਾ ਉਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਬਸ ‘ਉਸ’ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਲ ਵਿਚ ਰਹਿਣਾ ਉਸ ਨੇ ਸਿਖ ਲਿਆ ਹੈ।

ਉਸਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਨੇ ਹਾਲੇ ਓਨਾ ਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਫੜਿਆ ਕਿ ਉਹ ਢਹਿ ਢੇਰੀ ਹੋ ਜਾਏ! ਅੱਗੋਂ ਦੀਆਂ ਤਾਂ ਰਬ ਹੀ ਜਾਣੇ ਪਰ ਉਸ ਇਨਸਾਨ ਨੇ ਜੋ ਮਿਸਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਉਹ ਬੇਮਿਸਾਲ ਹੈ!

ਮੈਂ ਤਾਂ ਦੁਆ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਰਬ ਕੋਈ ਚਮਤਕਾਰ ਕਰ ਦੇਵੇ ਜਾਂ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਸੁਮੱਤ ਬਖ਼ਸ਼ ਦੇਵੇ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਬਾਪ ਰੂਪੀ ਅਮਾਨਤ ਸਾਂਭ ਲੈਣ!

ਇਹ ਲੇਖ ਲਿਖਣ ਦਾ ਇਕ ਹੋਰ ਕਾਰਣ ਵੀ ਸੀ।

ਅੱਜਕਲ ਵਧਦੇ ਜਾਂਦੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਸਦਕਾ ਹਰ ਮਰਦ ਉੱਤੇ ਹੀ ਸ਼ੱਕ ਦੀ ਸੂਈ ਟਿਕ ਰਹੀ ਹੈ। ਜੇ ਇਕ ਪਾਸੇ ਔਰਤ ਨੂੰ ਜਨਮਦਾਤੀ ਤੇ ਦੇਵੀ ਦਾ ਰੂਪ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਰਦ ਵਿਚਲਾ ਵੀ ਰਖਵਾਲਾ ਅਤੇ ਦੇਵਤਾ ਵਾਲਾ ਰੂਪ ਭੁੱਲਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ। ਹਰ ਮਰਦ ਬਲਾਤਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਤੇ ਇਹ ਵੱਖਰਾ ਰੂਪ ਮੈਂ ਪਾਠਕਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਇਸ ਲਈ ਧਰਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਕ ਦੂਜੇ ਪ੍ਰਤੀ ਅਜਿਹੀ ਨਿੱਘੀ ਜਿਹੀ ਭਾਵਨਾ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿਚ ਹੀ ਪਨਪ ਸਕੇ ਤਾਂ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਅੰਦਰ ਪਲ ਰਹੇ ਬੱਚੇ ਵੀ ਮਾਪਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਤੇ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਹਿਰਦ ਹੋਣਗੇ। ਇਸਤਰਾਂ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਆਪੇ ਹੀ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋ ਜਾਣਾ ਹੋਇਆ।

ਜਿਨਾਂ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਮੈਂ ਗੱਲ ਸਭ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਉਨਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਕਿਉਂ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁੱਟ ਕੇ ਪਰਾਂ ਚਲੇ ਗਏ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਮੈਂ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਪੁੱਛਿਆ ਨਹੀਂ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨਾਂ ਦੱਸਿਆ। ਸ਼ਾਇਦ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਉਨਾਂ ਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਕੁੱਝ ਵੱਖਰਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਜਾਂ ਫੇਰ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਅਸਰ ਵੱਧ ਪੈ ਗਿਆ ਹੋਵੇ!

ਗੱਲ ਤਾਂ ਏਥੇ ਮੁੱਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਦਿਨ ਅਸੀਂ ਚੰਗੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨੀ ਛੱਡ ਕੇ ਆਪ ਚੰਗੇ ਬਣ ਜਾਵਾਂਗੇ ਤਾਂ ਜਿੱਥੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਖੋਜ ਵੀ ਪੂਰੀ ਕਰ ਦੇਵਾਂਗੇ ਉੱਥੇ ਚੁਫੇਰੇ ਚੰਗੇ ਲੋਕ ਦਿੱਸਣ ਲੱਗ ਪੈਣਗੇ! ਜਾਂਦੇ ਜਾਂਦੇ, ਵੇਖਿਓ, ਕਿਤੇ ਉਸ ਸੱਜਣ ਲਈ ਅਰਦਾਸ ਕਰਨੀ ਨਾ ਭੁੱਲ ਜਾਇਓ! ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਹਾਡੀ ਅਰਦਾਸ ਹੀ ਅਸਰ ਵਿਖਾ ਦੇਵੇ! ਆਮੀਨ!!

ਡਾ: ਹਰਸ਼ਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਐਮ ਡੀ,
ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਹਿਰ,
28, ਪ੍ਰੀਤ ਨਗਰ, ਲੋਅਰ ਮਾਲ,
ਪਟਿਆਲਾ।
ਫੋਨ ਨੰ: 0175-2216783

06/02/2014

  ਉਹ ਪਾਰਕਿਨਸਨ ਦਾ ਮਰੀਜ਼
ਡਾ: ਹਰਸ਼ਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਐਮ ਡੀ, ਪਟਿਆਲਾ
ਪਰਮਾਣੂ ਬਿਜਲੀ ਬਾਰੇ ਕੁੱਝ ਸਵਾਲ
ਸੁਖਵੰਤ ਹੁੰਦਲ, ਕਨੇਡਾ
ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਲੇਖ
ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸੁਰ ਤਾਲ
ਮੰਗਤ ਰਾਏ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜ, ਨਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਯੂ ਕੇ 
‘ਅਨਮੋਲ ਲਿਪੀ' ਕੀਬੋਰਡ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ '5ਆਬੀ ਜੱਟ ਸਤਲੁਜ' ਫੌਂਟ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧਾ ਲਿਖੋ
ਹਰਦੀਪ ਮਾਨ ਜਮਸ਼ੇਰ ਅਸਟਰੀਆ
7 ਤੋਂ 11 ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ
ਡਾ: ਹਰਸ਼ਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਐਮ ਡੀ, ਪਟਿਆਲਾ
ਸਿਹਤਮੰਦ ਦਿਲ ਦਾ ਰਾਜ਼
ਡਾ: ਹਰਸ਼ਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਐਮ ਡੀ, ਪਟਿਆਲਾ
iOS ਐਪ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਣ ਦੀ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ – ‘ਕੳਕ’ ਲਿਖੋ, ‘ਕਿਉਂਕਿ’ ਸ਼ਬਦ ਸੁਝਾਅ ਆਵੇਗਾ
ਹਰਦੀਪ ਮਾਨ ਜਮਸ਼ੇਰ ਅਸਟਰੀਆ

ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਤਕਨੀਕੀ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਉੱਚਤਮ ਕੇਂਦਰ
ਡਾ.ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਲਹਿਲ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ
PDF Download

ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਸਮਝ ਹੈ?
ਡਾ: ਹਰਸ਼ਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਐਮ ਡੀ, ਪਟਿਆਲਾ
ਸਰੀਰਕ ਗਿਆਨ ਬਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਕਿਉਂ ?
ਡਾ: ਹਰਸ਼ਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਐਮ ਡੀ, ਪਟਿਆਲਾ
ਇਹ ਵੀ ਖ਼ੂਬ ਰਹੀ
ਡਾ: ਹਰਸ਼ਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਐਮ ਡੀ, ਪਟਿਆਲਾ
ਮੈਂ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਲੜਿਆ
ਨਿਰਮਲ ਸਿੰਘ ਨੋਕਵਾਲ, ਸਿਡਨੀ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ
ਇਸ ਜ਼ੁਲਮ ਨੂੰ ਕੀ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਏ?
ਡਾ: ਹਰਸ਼ਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਐਮ ਡੀ, ਪਟਿਆਲਾ
ਸਮਾਜ/ਮਨੋ-ਵਿਗਿਆਨ - ਹਰਸ਼ ਮਾਸੀ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ
ਲੰਗੜਾ ਕਤੂਰਾ
ਡਾ: ਹਰਸ਼ਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਐਮ ਡੀ, ਪਟਿਆਲਾ
ਹੈਲੋ ਕੰਪਿਊਟਰ- 6
ਕੰਪਿਊਟਰ ਦਾ ਹਾਰਡਵੇਅਰ
ਸੀ ਪੀ ਕੰਬੋਜ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ
ਤੁਸੀਂ ਥਕਾਨ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ?
ਡਾ ਹਰਸ਼ਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਐਮ ਡੀ, ਪਟਿਆਲਾ
ਹੈਲੋ ਕੰਪਿਊਟਰ- 5
ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਕਾਰਜ ਵਿਧੀ
ਸੀ ਪੀ ਕੰਬੋਜ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ
ਹੈਲੋ ਕੰਪਿਊਟਰ- 4
ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ
ਸੀ ਪੀ ਕੰਬੋਜ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ
ਹੈਲੋ ਕੰਪਿਊਟਰ- 3
ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ
ਸੀ ਪੀ ਕੰਬੋਜ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ
ਦਰਦ ਬਾਰੇ ਡੂੰਘੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਡਾ: ਹਰਸ਼ਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਐਮ ਡੀ, ਪਟਿਆਲਾ
ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ
ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਖਤਰਾ
ਡਾ. ਜੋਗਾ ਸਿੰਘ, ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕੋਸ਼ਕਾਰੀ ਵਿਭਾਗ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ
ਹੈਲੋ ਕੰਪਿਊਟਰ- 2
ਕੰਪਿਊਟਰ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਵਿਚੋਂ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਕੌਣ
ਸੀ ਪੀ ਕੰਬੋਜ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ
ਹੈਲੋ ਕੰਪਿਊਟਰ- 1
ਕੰਪਿਊਟਰ ਬਾਰੇ ਮੁੱਢਲੀ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ
ਸੀ ਪੀ ਕੰਬੋਜ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ
ਵਾਤਾਵਰਨ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਅਮੀਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਗਰੀਬਾਂ `ਤੇ ਵੱਧ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ
ਸੁਖਵੰਤ ਹੁੰਦਲ, ਕਨੇਡਾ
ਮੋਬਾਈਲ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਪੜ੍ਹਨਯੋਗ ਅਤੇ ਲਿਖਣਯੋਗ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ
ਜਸਦੀਪ ਸਿੰਘ ਗੁਣਹੀਣ, ਲੁਧਿਆਣਾ
ਮੰਗਲ-ਗ੍ਰਹਿ ਉੱਪਰ ਮਿਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਵਹਾਉ ਦੇ ਸਬੂਤ ਫੌਜ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ
ਸੁਖਵੰਤ ਹੁੰਦਲ
ਸਮਾਰਟ (ਇੰਟਰਨੈੱਟ) ਫ਼ੋਨਾਂ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕਿਵੇਂ ਪੜ੍ਹੀਏ ਤੇ ਲਿਖੀਏ?
ਆਈਫ਼ੋਨ, ਐਂਡ੍ਰਾਇਡ (ਸੈਮਸੰਗ), ਨੋਕੀਆ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ

ਹਰਦੀਪ ਮਾਨ, ਜਮਸ਼ੇਰ, ਅਸਟਰੀਆ
ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸ ਬੁਲੰਦੀ ਵੱਲ, ਮਨੁੱਖਾ ਸਿਹਤ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਕੰਢੇ ‘ਤੇ – ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਕੌਣ?
ਡਾ. ਮਨਦੀਪ ਕੌਰ
ਪੋਲੀਓ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਖ਼ੋਜ ਕਹਾਣੀ
ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਪ੍ਰੀਤ
ਨਾਸਾ ਵਲੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਰੋਵਰ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ਵਲ ਫਲੋਰਿਡਾ ਤੋਂ ਰਵਾਨਾ
ਇਕ ਘੰਟੇ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਹਮਲਾ ਕਰ ਸਕੇਗਾ ਅਮਰੀਕਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਤੋਂ ਵੀ ਤੇਜ਼ ਰਫਤਾਰ: ਨਵੇ ਪਰਿਮਾਣ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਲਈ ਗੂੜ੍ਹ ਸਮੱਸਿਆ। ਕੀ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਵੀ ਗ਼ਲਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ?
ਚੀਨ ਵਲੋਂ ਅੰਤਰਿਕਸ਼ ਵਿਚ ਸਥਾਈ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਉਣ ਵਲ ਪਹਿਲਾ ਅਹਿਮ ਕਦਮ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਅੰਤਰਿਕਸ਼ ਉੜਾਨਾਂ ਲਈ ਪੁਲਾੜੀ ਕਚਰੇ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਖਤਰਾ
ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੇ ਭੇਦ ਪਾਉਣ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਯਤਨਾਂ ਲਈ ਇਕ ਹੋਰ ਸਿਧਾਂਤ ਅਸਫਲ! ਪਿਆਰ ਮਹੱਬਤ ਰਸਾਇਣਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਖੇਲ!
ਅੰਤਰਿਕਸ਼ ਵਿਚ ਮਿਲੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦੇ ਕਣ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ਉਪਰ ਵਹਿੰਦਾ ਪਾਣੀ
ਨਾਸਾ ਦਾ ਜੂਨੋ ਅੰਤਰਿਕਸ਼-ਯਾਨ ਬ੍ਰਹਿਸਪਤੀ-ਗ੍ਰਹਿ ਵਲ ਰਵਾਨਾ ਐਨਟਾਰਕਟਿਕਾ ਉਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਬਰਫ ਪਿਘਲਣ ਨਾਲ!

hore-arrow1gif.gif (1195 bytes)


Terms and Conditions
Privacy Policy
© 1999-2014, 5abi.com

www.5abi.com
[ ਸਾਡਾ ਮਨੋਰਥ ][ ਈਮੇਲ ][ ਹੋਰ ਸੰਪਰਕ ][ ਅਨੰਦ ਕਰਮਨ ][ ਮਾਨਵ ਚੇਤਨਾ ]
[ ਵਿਗਿਆਨ ][ ਕਲਾ/ਕਲਾਕਾਰ ][ ਫਿਲਮਾਂ ][ ਖੇਡਾਂ ][ ਪੁਸਤਕਾਂ ][ ਇਤਿਹਾਸ ][ ਜਾਣਕਾਰੀ ]

darya1.gif (3186 bytes)
©1999-2014, 5abi.com