ਪ੍ਰੀਤ ਅਤੇ ਗੀਤ ਦੀ ਦੇਖ ਦਿਖਾਈ ਤੱਕ ਗੁਰਮੇਲ ਕੌਰ ਅਤੇ ਠੇਕੇਦਾਰ ਦਾ ਆਪਣਾ 'ਸਿਲਸਲਾ' ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ।

ਠੇਕੇਦਾਰ ਦੇ ਪੈਟਰੋਲ ਪੰਪ ਦੇ ਚੁਬਾਰੇ ਵਿਚ ਰਾਤਾਂ ਨਿੱਘੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ। ਭਈਆ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿਚ ਜੁਟਿਆ ਰਿਹਾ। ਪਰ ਸਾਰਾ ਭੇਦ ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦੀ 'ਆੜ' ਵਿਚ ਹੀ ਲੁਕਿਆ ਰਿਹਾ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੰਨੋਂ-ਕੰਨ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ। ਭੇਦ, ਭੇਦ ਹੀ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪਰ ਪ੍ਰੀਤ ਜ਼ਰੂਰ ਸ਼ੱਕੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਘਰ ਆ ਕੇ ਸਾਰਾ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਸੁੱਤੀ ਕਿਉਂ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ..? ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਣ ਦੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤਾ ਕੋਈ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜੰਗੀਰ ਸਿੰਘ ਤਾਂ ਵੈਸੇ ਹੀ ਗੁਰਮੇਲ ਕੌਰ ਵੱਲੋਂ ਆਵੇਸਲ਼ਾ ਸੀ।

ਕਿਹੜਾ ਉਸ ਦੀ ਘਰ ਵਿਚ ਕੋਈ ਪੁੱਛ-ਦੱਸ ਸੀ..? ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਗੱਲੋਂ ਵਾੜ ਦਾ ਝਾਫ਼ਾ ਬਣ ਕੇ ਕਿਸੇ ਗੱਲ ਨੂੰ ਚਿੰਬੜਨਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਇੱਜ਼ਤ ਆਪਦੇ ਹੱਥ ਸਮਝਦਾ ਸੀ। ਝੱਗਾ ਚੁੱਕਿਆਂ ਆਪਣਾ ਢਿੱਡ ਹੀ ਨੰਗਾ ਹੋਣਾਂ ਸੀ। ਗੁਰਮੇਲ ਕੌਰ ਦੀਆਂ ਕਾਫ਼ੀ ਚਿਰ ਦੀਆਂ ਸੁੱਤੀਆਂ ਕਲਾਂ ਜਾਗ ਚੁੱਕੀਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਠੇਕੇਦਾਰ ਦੀ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਸੀ। ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਜੁਆਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ 'ਤੇ ਮੁੜ ਜੁਆਨੀ ਚੜ੍ਹ ਆਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਫਿਰ ਤੋਂ ਮੋਰ ਵਾਂਗ 'ਪੈਹਲਾਂ' ਪਾਉਣ ਲੱਗ ਪਈ ਸੀ। ਉਹ ਠੇਕੇਦਾਰ ਦੇ ਚੁਬਾਰੇ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਪੱਬਾਂ ਭਾਰ ਚੜ੍ਹਦੀ ਅਤੇ ਫ਼ੁੱਲ ਵਾਂਗ ਤਾਜ਼ੀ ਹੋ ਕੇ ਥੱਲੇ ਉਤਰਦੀ..।

-"ਗੁਰਮੇਲ ਕੁਰੇ, ਕਿਤੇ ਜੰਗੀਰ ਸਿਉਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਗੱਲੋਂ ਕੋਈ ਭਿਣਕ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਪਈ..?" ਇਕ ਰਾਤ ਚੁਬਾਰੇ ਵਿਚ ਗੁਰਮੇਲ ਕੌਰ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਪਏ ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੇ ਗੱਲ ਛੇੜ ਲਈ।
-"ਠੇਕੇਦਾਰਾ..! ਬੋਤਾ ਬੁੱਢਾ ਹੋ ਜਾਂਦੈ, ਪਰ ਉਹਨੂੰ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਮੂਤਣ ਦੀ ਜਾਂਚ ਨ੍ਹੀ ਆਉਂਦੀ..!" ਇਕੋ ਗੱਲ ਆਖ ਕੇ ਗੁਰਮੇਲ ਕੌਰ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਤਸੱਲੀ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੀ।
-"ਐਸੇ ਕਰਕੇ ਮੈਂ ਉਹਤੋਂ ਬਚਦਾ ਤੁਰਿਆ ਆਉਨੈਂ..! ਅਫ਼ਸਰ ਦੇ ਅਗਾੜੀ ਤੇ ਬੋਤੇ ਦੇ ਪਿਛਾੜੀ ਲੰਘਣਾ, ਖ਼ਤਰਾ ਈ ਖ਼ਤਰਾ..!" ਠੇਕੇਦਾਰ ਹੱਸ ਪਿਆ।
-"ਖੁਸਰੇ ਨਾਲ਼ ਖੁਸਰਾ ਸੁੱਤਾ, ਨਾ ਕੁਛ ਲਿਆ ਤੇ ਨਾ ਦਿੱਤਾ..! ਉਹਨੇ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਜਮਾਂ ਈ ਬੁੜ੍ਹੀ ਕਰ ਮਾਰਿਆ ਸੀ, ਹੱਥ ਈ ਨ੍ਹੀ ਸੀ ਲਾਉਂਦਾ ਹੁਣ ਤਾਂ, ਮੇਰਾ ਤਾਂ ਅੰਦਰ ਈ ਮਰ ਚੱਲਿਆ ਸੀ..!" ਗੁਰਮੇਲ ਕੌਰ ਵੀ ਹੱਸ ਪਈ।

-"ਤੇਰਾ ਅੰਦਰ ਮਰਨ ਦਿੰਨੇ ਐਂ..? ਇਕ ਗੱਲ ਹੋਰ ਦੱਸ਼..?" ਉਹ ਸਿੱਧਾ ਪਿਆ ਪਿਆ ਉਠ ਕੇ ਗੁਰਮੇਲ ਕੌਰ ਉਪਰ ਝੁਕ ਗਿਆ।
ਗੁਰਮੇਲ ਕੌਰ ਨੇ ਅੱਖਾਂ ਉਪਰ ਚੁੱਕੀਆਂ। ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਡੂੰਘੀ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀ। ਦੂਰ ਦੂਰ ਤੱਕ ਝੀਲਾਂ ਹੀ ਤਾਂ ਤਾਰੀਆਂ ਲਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਨਸ਼ੇ ਕਾਰਨ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਲੋਅ ਹੋਰ ਹੁਸੀਨ ਸੀ। ਗੁਰਮੇਲ ਕੌਰ ਦਾ ਕੂਲ਼ਾ ਸਰੀਰ ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੂੰ ਹਾੜ੍ਹ ਮਹੀਨੇ ਰੂੜੀ ਵਿਚੋਂ ਭੜ੍ਹਦਾਅ ਨਿਕਲਣ ਵਾਂਗ, ਤਪਾੜ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।
-"ਕੁੜੀ ਆਲ਼ਾ ਕੰਮ ਤਾਂ ਸਮਝਲਾ ਗਿਆ, ਹੋ..! ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣਾ ਮਿਲਣ ਦਾ ਜੁਗਾੜ..?"
-"ਠੇਕੇਦਾਰਾ..! ਜਿੰਨਾਂ ਚਿਰ ਮੈਂ ਐਥੇ ਐਂ, ਬੇਫ਼ਿਕਰ ਹੋਜਾ..! ਅੱਧੀ ਆਂ ਗਰੀਬ ਜੱਟ ਦੀ ਤੇ ਅੱਧੀ ਤੇਰੀ ਆਂ ਮੁਲ੍ਹਾਜੇਦਾਰਾ..!"
-"ਪਰ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾ ਕੇ ਤਾਂ ਭੁੱਲਜੇਂਗੀ ਗਰੀਬ ਯਾਰ ਨੂੰ..?"
-"ਅਮਰੀਕਾ ਜਾ ਕੇ ਭੁੱਲਣ ਆਲ਼ੀ ਗੱਲ ਵੀ ਦਿਲ 'ਚੋਂ ਕੱਢ ਦੇਹ..! ਜਿਉਂਦੀਆਂ ਰੂਹਾਂ ਦੇ ਮੇਲੇ ਤਾਂ ਠੇਕੇਦਾਰਾ ਹੁੰਦੇ ਈ ਰਹਿੰਦੇ ਐ..! ਮਰਿਆਂ ਮਗਰੋਂ ਕੋਈ ਗਰੰਟੀ ਨਹੀਂ..!" ਗੁਰਮੇਲ ਕੌਰ ਦੇ ਆਖਣ 'ਤੇ ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਗਲਵਕੜੀ ਵਿਚ ਕਸ ਲਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਰੇਗਮਾਰ ਵਰਗੀ ਜੀਭ ਉਸ ਦੀਆਂ ਰੱਤੀਆਂ ਗੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਘਸਾਈ।
ਨਿਰਵਸਤਰ ਪਈ ਗੁਰਮੇਲ ਕੌਰ ਵਿਚੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਨੰਦਮਈ ਨਿੱਘ ਆਇਆ ਸੀ।
ਉਸ ਦੇ ਜੁੱਗਾਂ ਜੁਗਾਂਤਰਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਟੁੱਟ ਗਏ ਸਨ।
ਪ੍ਰੀਤ ਦਾ ਵਿਆਹ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

ਗੱਲ ਪੱਕੀ ਹੋ ਗਈ। ਠੇਕੇਦਾਰ ਦੇ ਜੋਰ ਦੇਣ 'ਤੇ ਪੰਜ ਬੰਦੇ ਬਰਾਤ ਦੇ ਆਉਣੇ ਸਨ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਇਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਮੈਰੇਜ-ਪੈਲਿਸ ਵਿਚ ਹੋਣਾ ਮਿਥ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਰੇਜ ਰਜਿਸਟਰ ਹੋਣੀ ਸੀ। ਸਾਰਾ ਕਾਰਜ ਠੇਕੇਦਾਰ ਦੀ ਘੜ੍ਹੀ ਸਕੀਮ ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਸਾਲ਼ੀ ਹਰਦੀਪ ਅਤੇ ਸਾਲ਼ੀ ਦਾ ਮੁੰਡਾ ਗੀਤ ਠੇਕੇਦਾਰ ਦੀ ਸੀਟੀ 'ਤੇ ਹੀ ਉੱਡ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ।

ਮਿਥਿਆ ਦਿਨ ਵੀ ਆ ਗਿਆ।

ਪੰਜ ਬੰਦੇ ਹੀ ਬਰਾਤ ਦੇ ਆਏ। ਗੀਤ, ਠੇਕੇਦਾਰ, ਗੀਤ ਦਾ ਛੜਾ ਭਰਾ ਜੀਤ, ਹਰਦੀਪ ਅਤੇ ਗੀਤ ਦਾ ਮਾਮਾ ਪਿਸ਼ੌਰਾ ਸਿੰਘ..! ਗੀਤ ਦਾ ਮਾਮਾ ਪਿਸ਼ੌਰਾ ਸਿੰਘ ਕੁਝ ਨਿਰਾਸ਼ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਅਮਰੀਕਣ ਭਾਣਜੇ ਦਾ ਵਿਆਹ ਗੱਜ ਵੱਜ ਕੇ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਠੇਕੇਦਾਰ ਦੇ 'ਉਚੇ' ਖ਼ਿਆਲਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਦਿਲ ਵਿਚ ਹੀ ਦਫ਼ਨ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਬਹੁਤੀ ਕਿਸੇ ਨਾਲ਼ ਅੱਖ ਨਹੀਂ ਮਿਲ਼ਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦਾਰੂ ਪੀਂਦਾ ਸੂਣ ਵਾਲ਼ੀ ਮੱਝ ਵਾਂਗ ਉਸਲ਼ਵੱਟੇ ਜਿਹੇ ਲੈ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪਰ ਭਾਣਜੇ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਿਚ ਉਸ ਨੇ ਧੂਤਕੜਾ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਸੀ। ਬਦਸ਼ਗਨੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਿਆਣਾ ਬੰਦਾ ਫਿਰ ਵੀ ਚੁੱਪ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਅੱਗੇ ਕੋਈ ਵਾਹ ਹੀ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਰੌਲ਼ਾ ਰੱਪਾ ਪਾਉਣ ਦਾ ਫ਼ਾਇਦਾ..? ਇਸ ਲਈ ਵਿਆਹ 'ਚ ਬੀਅ ਦਾ ਲੇਖਾ ਉਹ ਦੇਣਾਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।

ਆਨੰਦ ਕਾਰਜਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਠੇਕੇਦਾਰ ਉਸ ਨੂੰ ਇਕ ਪਾਸੇ ਲੈ ਗਿਆ।

-"ਪਿਸ਼ੌਰਾ ਸਿਆਂ..! ਸਰਬੰਧੀਆ ਕੀ ਗੱਲ ਹੋ ਗਈ? ਬਾਹਲ਼ਾ ਈ ਚੁੱਪ ਜਿਐਂ..?" ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੇ ਗੱਲ ਚਲਾਈ। ਫੇਰ ਵੀ ਠੇਕੇਦਾਰ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਜੁਆਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਵਿਆਹ ਵਿਚ ਖ਼ਰੂਦ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਉਲੀਕਿਆ ਕਾਰਜ ਸੁੱਖ-ਸਾਂਦ ਨਾਲ਼ ਹੀ ਸਿਰੇ ਲੱਗ ਜਾਵੇ।
-"ਗੱਲ ਪ੍ਰਾਹੁਣਿਆਂ ਇਹ ਐ..!" ਪਿਸ਼ੌਰਾ ਸਿੰਘ ਅੰਦਰਲੀ ਖਟਾਸ ਨਾਲ਼ ਬੋਲਿਆ। ਪਰ ਮੂੰਹੋਂ ਧਹੱਮਲ ਰੱਖੀ।
-"ਦੱਸ਼..?"
-"ਇਕ ਵਾਰੀ ਮੱਝ ਤੇ ਜਨਾਨੀ ਲੜ ਪਈਆਂ..!" ਉਸ ਨੇ ਬਲ਼ਦਾ ਭਾਂਬੜ ਠੱਲ੍ਹ ਕੇ ਕਿਹਾ।
-"ਅੱਛਾ...!"
-"ਲੜਾਈ ਇਹ ਸੀ..! ਮੱਝ ਜਨਾਨੀ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੀ ਅਖੇ ਲੋਕ ਮੇਰੇ ਥਣਾਂ ਨੂੰ ਨਿੱਤ ਪਲ਼ੋਸਦੇ ਐ, ਤੇ ਝੋਟੇ ਕੋਲ਼ੇ ਮੈਨੂੰ ਸਾਲ 'ਚ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਆਰੀ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਐ..! ਤੇ ਤੈਨੂੰ ਨਿੱਤ ਪਲ਼ੋਸ ਕੇ ਬੰਦਾ ਨਿੱਤ ਤੇਰੀ ਸ਼ੇਜ ਮਾਣਦੈ, ਇਹ ਵਿਤਕਰਾ ਮੇਰੇ ਨਾਲ਼ ਕਿਉਂ..?" ਉਸ ਨੇ ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਕੇ ਗੱਲ ਗੋਲ਼ ਹੀ ਕਰ ਮਾਰੀ।

ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੂੰ ਗੱਲ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸਮਝ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਈ। ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ ਤੋਂ ਸਮਝ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਿਸ਼ੌਰਾ ਸਿਉਂ ਪੂਰੀ ਬਰਾਤ ਅਤੇ ਠਾਠ-ਬਾਠ ਨਾਲ਼ ਵਿਆਹ ਨਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਦੁਖੀ ਸੀ। ਭਾਣਜੇ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਿਚ ਤਾਂ ਮਾਮੇ ਦੀ ਪੂਰੀ ਪੁੱਛ-ਦੱਸ ਅਤੇ ਭੱਲ ਹੁੰਦੀ ਐ। ਠੂਠੀਆਂ ਜਿਉਂ  ਭੰਨਣੀਆਂ ਹੁੰਦੀਐਂ..! ਤੇ ਨਾਨਕੀ ਛੱਕ ਜਿਉਂ ਪੂਰਨੀ ਹੁੰਦੀ ਐ..!

-"ਇਕ ਗੱਲ ਤੈਨੂੰ ਵਾਅਦੇ ਨਾਲ਼ ਕਹਿੰਨੈ..! ਬਈ ਤੈਨੂੰ ਮਾਮੇ ਆਲ਼ੇ ਪਾਸਿਓਂ ਕੋਈ ਉਲਾਂਭਾ ਨ੍ਹੀ ਆਊ..! ਤੂੰ ਅੰਬ ਖਾਣੇ ਐਂ ਕਿ ਝਾੜ ਗਿਣਨੇ ਐਂ..?" ਸੱਤਾਂ ਪੱਤਣਾਂ ਦੇ ਤਾਰੂ ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੀ। ਪ੍ਰਾਹੁਣੇਂ ਦਾ ਲਿਹਾਜ਼ ਕਰ ਕੇ ਪਿਸ਼ੌਰਾ ਸਿੰਘ ਘੁੱਟ ਵੱਟੀ ਚੁੱਪ ਕਰ ਗਿਆ।

ਪੰਜ ਬੰਦਿਆਂ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿਚ ਪ੍ਰੀਤ ਅਤੇ ਗੀਤ ਦਾ ਆਨੰਦ ਕਾਰਜ ਹੋ ਗਿਆ।
ਗੁਰਮੇਲ ਕੌਰ ਅਤੇ ਜੰਗੀਰ ਸਿਉਂ ਨੇ ਖਰਚ ਵੀ ਪੁੱਜ ਕੇ ਕੀਤਾ। ਨੇੜਲੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮੁੰਦਰੀਆਂ ਨਾਲ਼ ਨਿਵਾਜਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪੰਦਰਾਂ ਲੱਖ ਰੁਪਈਆ ਗੀਤ ਦੀ ਝੋਲ਼ੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ।

ਰੋਟੀ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਦਾਰੂ ਛਕਣ ਉਪਰੰਤ ਸ਼ਾਮ ਦੇ ਚਾਰ ਕੁ ਵਜੇ ਪ੍ਰੀਤ ਦੀ ਡੋਲ਼ੀ ਵਿਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਠੇਕੇਦਾਰ ਜੇਤੂ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿਚ ਤੁਰਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਗੁਰਮੇਲ ਕੌਰ ਦਿਲੋਂ ਫ਼ਿੱਸੀ-ਫ਼ਿੱਸੀ ਖੜ੍ਹੀ ਸੀ। ਪ੍ਰੀਤ ਉਸ ਦੀ ਇਕਲੌਤੀ ਧੀ ਸੀ। ਕੀ-ਕੀ ਪਾਪੜ ਉਸ ਨੇ ਨਹੀਂ ਵੇਲੇ ਸਨ ਆਪਣੀ ਧੀ ਪ੍ਰੀਤ ਲਈ..? ਬੁਲਡੋਜ਼ਰ ਵਰਗੇ ਠੇਕੇਦਾਰ ਦੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਰੰਗੀਨ ਬਣਾਈਆਂ ਸਨ..। ਲਾਲ਼ਾਂ ਚੱਟੀਆਂ ਸਨ..। ਠੇਕੇਦਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਬੋਲ ਭੁੰਜੇ ਨਹੀਂ ਡਿੱਗਣ ਦਿੱਤਾ ਸੀ..। ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਕੁਝ ਸਮਰਪਣ ਕਰੀ ਰੱਖਿਆ ਸੀ..। ਉਸ ਦੀ 'ਦਾਸੀ ਬਣ ਕੇ ਉਸ ਦਾ 'ਹਰ' ਹੁਕਮ ਸੁਣਿਆਂ ਨਹੀਂ, ਵਜਾਇਆ ਸੀ..! ਪਰ ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੇ ਵੀ ਉਸ ਨਾਲ਼ ਲੱਗੀਆਂ ਪੁਗਾਈਆਂ ਸਨ..। ਉਹ ਵੀ ਨਰ ਬੰਦਾ ਹੋ ਨਿੱਬੜਿਆ ਸੀ..। ਅੱਜ ਜੰਗੀਰ ਸਿੰਘ ਵੀ ਠੇਕੇਦਾਰ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦੀ ਅਤੇ ਰਿਣੀਂ ਹੋਇਆ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ। ਤੁਰਨ ਲੱਗੇ ਠੇਕੇਦਾਰ ਦੇ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ਼ ਗਲ਼ ਲੱਗ ਕੇ, ਜੱਫ਼ੀ ਪਾ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ੁਕਰਾਨੇ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਰਾਤ ਹੋਈ!

ਵਿਸ਼ਾਲ ਕੋਠੀ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਪ੍ਰੀਤ ਚਾਰ ਕੁ ਕੁੜੀਆਂ ਵਿਚ ਘਿਰੀ, ਕਿਸੇ ਲਾਟ ਵਾਂਗ ਦਗ਼ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਸੁਨੱਖੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਝੁਕੀਆਂ ਪਈਆਂ ਸਨ। ਕੁੜੀਆਂ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਕੋਈ ਅਸ਼ਲੀਲ ਗੱਲ ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਰੜਕਾ ਕੇ ਕਰਦੀਆਂ ਤਾਂ ਪ੍ਰੀਤ ਦਾ ਮੂੰਹ ਲਾਲ ਰੱਤਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ..! ਕੋਠੀ ਵਿਚ ਕੋਈ ਬਹੁਤੀ ਰੌਣਕ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਸੱਸ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਕੁ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਸਹੇਲੀਆਂ ਹੀ ਹੇਠ ਬੈਠੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਬਾਤਾਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ, ਅਤੇ ਜਾਂ ਬਾਹਰਲੇ ਗੇਟ ਵਾਲ਼ੇ ਕਮਰੇ ਵਿਚੋਂ ਸ਼ਰਾਬੀ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਕੰਨੀਂ ਪੈ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਪ੍ਰੀਤ ਦੀਆਂ ਸਧਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਲੀਆਂ ਖਿੜ ਕੇ ਜੋਬਨ ਬਹਾਰ 'ਤੇ ਆ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਦੀ ਸਾਧਨਾ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਸੀ ਕਿਸੇ 'ਬਾਹਰਲੇ' ਮੁੰਡੇ ਨਾਲ਼ ਵਿਆਹ ਕਰ ਕੇ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦਾ..! ਅਮਰੀਕਣ ਮੁੰਡੇ ਗੀਤ ਨਾਲ਼ ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਤਾਂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਣ ਦਾ ਅਗਲਾ ਸੁਪਨਾ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਾ ਕੇ ਪੂਰਾ ਹੋ ਜਾਣਾਂ ਸੀ। ਗੀਤ ਸੋਹਣਾ ਸੁਨੱਖਾ ਅਤੇ ਬਣਦਾ ਤਣਦਾ ਛੇ ਫ਼ੁੱਟਾ ਜੁਆਨ ਮੁੰਡਾ ਸੀ! ਪ੍ਰੀਤ ਉਪਰ ਤਾਂ ਕੋਈ ਦੇਵਤਾ ਦਇਆਵਾਨ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਰਾਦਾਂ ਹੀ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਦਿਲ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਕਲਪਿਆ ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਸਾਰਾ ਕੁਝ ਹੀ ਬਖਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ..।

ਮੂੰਹ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਜਿਹੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰੀਤ ਕੋਲ਼ ਉਸ ਦੀ ਸੱਸ ਦੁੱਧ ਲੈ ਕੇ ਆਈ।
ਪ੍ਰੀਤ ਕੋਲ਼ ਬੈਠੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਹਰਦੀਪ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਸਮਝ ਕੇ ਸ਼ੈਤਾਨ ਹਾਸਾ ਹੱਸਦੀਆਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ਼ ਗਈਆਂ। ਇਕ ਨੇ ਤਾਂ ਤੁਰੀ ਜਾਂਦੀ ਨੇ ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਕੁਤਕੁਤੀ ਵੀ ਕੱਢ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
ਦੁੱਧ ਦਾ ਜੱਗ ਇਕ ਪਾਸੇ ਰੱਖ ਕੇ ਹਰਦੀਪ ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਇਕ ਪਾਸੇ ਬੈਠ ਗਈ।
-"ਤੂੰ ਠੀਕ ਐਂ ਪੁੱਤ ਪ੍ਰੀਤ..?" ਉਸ ਨੇ ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਹੱਥ ਰੱਖਿਆ।
-"ਹਾਂ ਮੰਮੀ ਜੀ, ਬਿਲਕੁਲ ਠੀਕ ਹਾਂ..!" ਉਸ ਦੇ ਪੱਤੀਆਂ ਵਰਗੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਬੋਲ ਨਹੀਂ, ਜਿਵੇਂ ਫ਼ੁੱਲ ਕਿਰੇ ਸਨ। ਪੱਤੀਆਂ ਬਿਖ਼ਰੀਆਂ ਸਨ।
-"ਚੰਗਾ, ਜਿਉਂਦੀ ਵਸਦੀ ਰਹਿ ਧੀਏ...!" ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹਰਦੀਪ ਪ੍ਰੀਤ ਨਾਲ਼ ਕੀ ਗੱਲ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ..? ਪਰ ਗੱਲ ਹੀ ਅਜਿਹੀ ਸੀ, ਜਿਹੜੀ ਉਸ ਦੇ ਮੂੰਹ 'ਤੇ ਆ ਕੇ ਮਰ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਸ਼ਾਇਦ ਗੱਲ ਵੱਡੀ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਛੋਟਾ ਸੀ। ਪਰ ਲੱਖ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਹਰਦੀਪ ਦਾ ਸਾਹਸ ਕਿਰ-ਕਿਰ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਹੌਸਲਾ ਬੁੱਕ ਵਿਚੋਂ ਪਾਣੀ ਵਾਂਗ ਡੁੱਲ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
-"ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਤਾਂ ਨ੍ਹੀ ਧੀਏ..?" ਉਸ ਨੇ ਫਿਰ ਪੁੱਛਿਆ।
-"ਨਹੀਂ ਮੰਮੀ ਜੀ, ਕਿਸੇ ਚੀਜ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ..!" ਉਹ ਨੀਵੀਂ ਪਾਈ ਉੱਤਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
-"ਪ੍ਰੀਤ..! ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਸੱਸ ਨਹੀਂ, ਤੇਰੀ ਮਾਂ ਐਂ ਧੀਏ..! ਤੇਰੇ ਨਾਲ਼ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦੀ ਐਂ ਕਿ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਤੈਨੂੰ ਪਿੱਛਾ ਨਹੀਂ ਦਿਊਂਗੀ..! ਪਰ ਤੂੰ ਕਿਸੇ ਗੱਲੋਂ ਫ਼ਿਕਰ ਨਾ ਕਰੀਂ ਧੀਏ..!"

ਪ੍ਰੀਤ ਨੇ ਸੱਸ ਨੂੰ ਗਲਵਕੜੀ ਪਾ ਲਈ। ਉਹ ਸਤਿਕਾਰ ਵਿਚ ਸੱਸ ਸਾਹਮਣੇ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ਼ ਵਿਛੀ ਪਈ ਸੀ। ਉਹ ਸੱਸ ਨੂੰ ਅਦਬ ਵਜੋਂ ਕੁਝ ਲਫ਼ਜ਼ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੋਈ ਵੀ ਕਹਿ ਨਾ ਸਕੀ। ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਜਿੰਦਰਾ ਵੱਜ ਗਿਆ ਸੀ..? ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਉਸ ਦੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਤੱਕ ਆ ਕੇ ਖੇਰੂੰ-ਖੇਰੂੰ ਕਿਉਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਸੀ..? ਉਸ ਨੇ ਉਠ ਕੇ ਅਦਬ ਵਿਚ ਸੱਸ ਦੇ ਪੈਰੀਂ ਹੱਥ ਲਾ ਦਿੱਤੇ। ਹੋਰ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸੁੱਝਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਹ ਸ਼ੁਕਰਾਨੇ ਵਜੋਂ ਸੱਸ ਅੱਗੇ ਦਿਲੋਂ ਲਿਫ਼ੀ ਪਈ ਸੀ।

ਸ਼ਰਾਬ ਨਾਲ਼ ਧੁੱਤ ਹੋਇਆ ਠੇਕੇਦਾਰ ਆ ਗਿਆ।

-"ਖ਼ੁਸ਼ ਐਂ ਕੁੜੀਏ ਪ੍ਰੀਤ..? ਦੇਖ ਲੈ ਤੇਰੇ ਵਾਸਤੇ ਕਿਹੋ ਜਿਆ ਰਾਜਾ ਘਰ ਭਾਲ਼ ਕੇ ਦਿੱਤੈ..! ਤੂੰ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਪੈਰ ਪੂਜ, ਪੈਰ..!" ਉਹ ਕਮਰੇ ਦੇ ਦਰਵਾਜੇ ਵਿਚ ਅੜਿਆ ਜਿਹਾ ਖੜ੍ਹਾ, ਦਾਰੂ ਨਾਲ਼ ਰੱਜਿਆ ਨਾਸਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸੀਟੀਆਂ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪ੍ਰੀਤ ਨੇ ਸ਼ਰਮ ਨਾਲ਼ ਨੀਵੀਂ ਸੁੱਟ ਲਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਦਾਰੂ ਤੋਂ ਸਖ਼ਤ ਨਫ਼ਰਤ ਸੀ। ਦਾਰੂ ਦੀ ਭੜ੍ਹਾਸ ਸਿੱਧੀ ਸਲੋਟ ਉਸ ਦੇ ਮਗਜ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਦੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ ਘਿਰਨ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ, ਉਲਟੀ ਆਉਣ ਵਾਲ਼ੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਉਹ ਮਨ ਹੀ ਮਨ ਵਿਚ ਅਰਦਾਸਾਂ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਅੱਜ ਉਸ ਦਾ ਗੀਤ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀ ਕੇ ਨਾ ਆਵੇ..!
-"ਆਜਾ ਹਰਦੀਪ ਕੁਰੇ..! ਤੂੰ ਕਾਹਨੂੰ ਅੰਦਰ ਦੜੀ ਬੈਠੀ ਐਂ? ਆ ਜਾ, ਬਾਹਰ ਆ ਜਾਹ..! ਬੱਤੀ ਬੰਦ ਕਰਿਆ..! ਆਪਣੇ ਦਿਨ ਹੁਣ ਗਏ..! ਹੁਣ ਵਾਰੀ ਨਿਆਣਿਆਂ ਦੀ ਐ..!" ਉਹ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿਚ ਬੱਕੜਵਾਹ ਜਿਹੀ ਕਰਦਾ, ਸਾਹਣ ਵਾਂਗ ਪਾਸੇ ਮਾਰਦਾ ਪੌੜੀਆਂ ਉੱਤਰ ਗਿਆ। ਹਰਦੀਪ ਵੀ "ਚੰਗਾ ਧੀਏ..!" ਆਖ ਕੇ, ਬੱਤੀ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਪੌੜੀਆਂ ਉਤਰ ਗਈ। ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਈ ਸੀ ਕਿ ਠੇਕੇਦਾਰ ਬੱਤੀ ਬੰਦ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕਿਉਂ ਆਖ ਗਿਆ ਸੀ..? ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸੱਸ ਨੇ ਹੁਕਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾਂ ਕਰਦੀ ਨੇ ਬੱਤੀ ਆਖਰ ਕਿਉਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ..? ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ ਥਾਲ਼ੀ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਾਂਗ ਡੋਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵਿਚ ਤੂਫ਼ਾਨ ਆਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਬਾਹਰ ਹਨ੍ਹੇਰਾ ਘੁੱਪ ਸੀ।
ਕਿਸੇ ਨੇ ਚੁਬਾਰੇ ਦੇ ਬਾਹਰਲੇ ਵਰਾਂਡੇ ਵਾਲ਼ੀ ਬੱਤੀ ਵੀ ਹੇਠੋਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
ਪ੍ਰੀਤ ਦਾ ਮਨ ਡੁੱਬ੍ਹਕੀਆਂ ਖਾਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਠ ਕੇ ਬੱਤੀ ਬਾਲ਼ ਲਵੇ। ਪਰ ਉਹ ਹੌਸਲਾ ਨਾ ਕਰ ਸਕੀ, ਮਨ ਕਰੜਾ ਕਰ ਕੇ ਬੈਠੀ ਰਹੀ।
ਰਾਤ ਕਾਫ਼ੀ ਬੀਤ ਗਈ ਸੀ।

ਕੋਈ ਦੱਬਵੇਂ ਪੈਰੀਂ ਉਸ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਆਇਆ। ਪ੍ਰੀਤ ਲੇਟੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਆਉਣ ਵਾਲ਼ੇ ਦੇ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਚਾਲ ਦੱਸਦੀ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਰੱਜ ਕੇ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਤੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਦਾਰੂ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਕੇ ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਭੂਚਾਲ਼ ਆ ਗਿਆ। ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਕੱਚੀ ਤਰੇਲ਼ੀ ਦੀ ਛੱਲ ਫ਼ੁੱਟੀ! ਕੋਈ ਆ ਕੇ ਚੁੱਪ ਚਾਪ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਲੇਟ ਗਿਆ ਅਤੇ ਰੇਗਮਾਰ ਵਰਗੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ਼ ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਕੋਰੇ ਬਦਨ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ੀ ਨਹੀਂ, ਖੁਰਵੱਢ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਪ੍ਰੀਤ ਹੈਰਾਨ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਗੀਤ ਦੇ ਹੱਥ ਤਾਂ ਕਮਲ ਫ਼ੁੱਲ ਵਾਂਗ ਮਾਲੂਕ ਜਿਹੇ ਸਨ। ਫਿਰ ਇਹ ਰੰਦੇ ਵਰਗੇ ਹੱਥ ਕਿਸ ਦੇ ਹੋਏ..? ਪ੍ਰੀਤ ਟੇਢੀ ਪਈ ਪਈ ਇਕ ਦਮ ਸੱਪ ਵਾਂਗ ਸਿੱਧੀ ਹੋਈ ਤਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲ਼ੇ ਨੇ ਬਦਮਗਜਾਂ ਵਾਂਗ ਉਸ ਦੀਆਂ ਗੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਦੰਦੀਆਂ ਵੱਢਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕੋਈ ਹਲ਼ਕਿਆ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰ ਸ਼ਿਕਾਰ ਨੂੰ ਚੂੰਡਦੈ..। ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚੋਂ ਬੜੀ ਭੈੜ੍ਹੀ ਹਵਾੜ੍ਹ ਆਈ। ਪ੍ਰੀਤ ਦਾ ਦਮ ਘੁੱਟਿਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਜੰਗਲੀ ਕਬੀਲੇ ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਕਬੀਲੇ ਦਾ ਦਸਤੂਰ ਅਤੇ ਰਿਵਾਜ਼ ਸੀ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਰਾਤ ਔਰਤ ਨੂੰ ਬੰਦਾ ਜਿਤਨਾ ਤੰਗ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੋਵੇ, ਕਰੇ! ਔਰਤ ਦੀ ਕੋਈ ਪੁੱਛ-ਦੱਸ ਅਤੇ ਕੋਈ ਫ਼ਰਿਆਦ ਨਹੀਂ ਸੁਣਦਾ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜੇ ਔਰਤ ਪਹਿਲੀ ਰਾਤ ਆਦਮੀ ਦਾ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਜ਼ੁਲਮ ਨਾ ਸਹਾਰਦੀ ਮਰ ਵੀ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਉਸ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਕਤਵਰ 'ਮਰਦ' ਗਿਣਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿਚ ਇਕ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਦੋ ਔਰਤਾਂ ਇਨਾਮ ਵਜੋਂ ਹੋਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ।

ਸਰੀਰ ਦੀ ਜੰਗੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੋ ਰਹੀ 'ਟੋਹ-ਟੋਹਾਈ' ਵਿਚ ਜਦ ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਉਤਾਰੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਦਰ ਆਉਣ ਵਾਲ਼ਾ ਬੰਦਾ ਉਸ ਦਾ ਗੀਤ ਕਦਾਚਿੱਤ ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਹੋਰ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਹ ਅੱਧਨੰਗੀ ਹੀ ਬੈੱਡ ਤੋਂ ਇਕ ਦਮ ਬੁੜ੍ਹਕ ਕੇ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋ ਗਈ। ਹੁਣ ਉਸ ਨੂੰ ਬੱਤੀ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਭੇਦ ਸਮਝ ਆਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਸੀ, ਕਿ ਇਹ ਉਸ ਨਾਲ਼ ਕੋਈ ਧੋਖਾ ਸੀ..! ਨਹੀਂ ਪਹਿਲੀ ਰਾਤ ਬੱਤੀ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਤੁਕ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਣਦੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਆਦਮੀ ਔਰਤ ਨੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਰੱਜ ਕੇ ਦੇਖਣਾ ਅਤੇ ਸਮਝਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ! ਪੁਰਾਣੇਂ ਜ਼ਮਾਨੇ ਤਾਂ ਹੁਣ ਕੰਧਾਂ ਕੋਠੇ ਟੱਪ ਗਏ ਸਨ। ਨਵੇਂ ਇਤਿਹਾਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜੌਹਰ ਦਿਖਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਸਨ।

-"ਪੈਜਾ, ਪੈਜਾ..!" ਕਿਸੇ ਦੀ ਦੱਬਵੀਂ ਅਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਦੱਬਵਾਂ ਹੀ ਦਬਕਾ ਆਇਆ ਸੀ। ਅਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਅਮਲੀਆਂ ਵਾਲ਼ੀ ਗੁਣਗੁਣਾਹਟ ਭਾਰੀ ਸੀ।

ਉਸ ਘਬਰਾਈ ਹੋਈ ਨੇ ਬਟਨ ਲੱਭ ਕੇ ਬੱਤੀ ਜਗਾਈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਾਹ ਹੇਠਾਂ ਅਤੇ ਉਪਰਲੇ ਸਾਹ ਉਪਰ ਹੀ ਰਹਿ ਗਏ..! ਧਰਤੀ ਉਸ ਅੱਗੇ ਭੰਮੀਰੀ ਬਣ ਘੁਕ ਰਹੀ ਸੀ..। ਸਾਹਮਣੇ ਉਸ ਨਾਲ਼ ਲਾਵਾਂ ਲੈਣ ਵਾਲ਼ਾ ਗੀਤ ਨਹੀਂ, ਉਸ ਦਾ ਛੜਾ ਜੇਠ ਜੀਤ ਉਸ ਦਾ 'ਲਾੜਾ' ਬਣਿਆਂ ਪਿਆ ਸੀ..!! ਨਸ਼ੇ ਵਿਚ ਉਸ ਦਾ ਖੰਘਰ ਚਿਹਰਾ ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਅਚਾਨਕ ਚੀਕ ਨਿਕਲ਼ੀ ਤਾਂ ਹੇਠਾਂ ਬੈਠਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਖ਼ਬਰ ਹੋ ਗਈ।

ਉਸ ਦੀ ਸੱਸ ਹਰਦੀਪ ਅਤੇ ਠੇਕੇਦਾਰ ਡੱਬੂ ਕੁੱਤੇ ਵਾਂਗ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹ ਆਏ!
ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਇਸ ਭਾਣੇਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਦੇ ਉਪਰ ਭੱਜਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੀ ਬੈਠੇ ਸਨ।
ਪ੍ਰੀਤ ਭੱਜ ਕੇ ਸੱਸ ਦੀ ਛਾਤੀ ਨਾਲ਼ ਲੱਗ ਗਈ। ਉਸ ਦਾ ਸਾਰਾ ਵਜੂਦ ਕੰਬੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸਮੁੱਚਾ ਸਰੀਰ ਪਸੀਨੇ ਨਾਲ ਭਿੱਜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ!

-"ਇਹ ਤਾਂ ਸਾਲ਼ੀ ਨੇੜੇ ਈ ਨ੍ਹੀ ਲੱਗਣ ਦਿੰਦੀ, ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਾਂ..?" ਜੀਤ ਨੇ ਅਥਾਹ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਖੜਸੁੱਕ ਟਾਹਲੀ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਘੋਗੜ ਵਾਂਗ ਅਵਾਜ਼ ਕੱਢੀ। ਨਸ਼ੇ ਨਾਲ਼ ਝੂਲਦਾ ਉਹ ਘੁੱਗੂ ਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਚੜ੍ਹੀਆ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।
-"ਮੰਮੀ ਜੀ...ਇਹੇ...!" ਉਹ ਜੀਤ ਵੱਲ ਨੂੰ ਉਂਗਲ਼ ਕਰ ਕਰ ਕੁਝ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਪਰ ਦੱਸ ਨਾ ਸਕੀ!
ਪੱਤੇ ਵਾਂਗ ਕੰਬਦੀ ਸੱਸ ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਥਾਪੜੀ ਅਤੇ ਪਲ਼ੋਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ।
ਠੇਕੇਦਾਰ ਜੀਤ ਨੂੰ ਕੱਟੇ ਵਾਂਗ ਧੂਹ ਕੇ ਬਾਹਰ ਲੈ ਗਿਆ ਸੀ।

ਸੱਸ ਅਤੇ ਨੂੰਹ ਹੀ ਚੁਬਾਰੇ ਵਿਚ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਪ੍ਰੀਤ ਹੋਰ ਗੱਲੋਂ ਹੈਰਾਨ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਧਾੜਵੀ, ਛੜੇ ਜੇਠ ਜੀਤ ਨੂੰ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਫ਼ਿੱਟ੍ਹੇ ਮੂੰਹ ਨਹੀਂ ਆਖਿਆ ਸੀ..! ਕੀ ਇਹ ਸਾਰਾ ਕਾਂਡ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ਼ ਹੀ ਨੇਪਰੇ ਚਾੜ੍ਹਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ..? ਜੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਕਿਉਂ..? ਸੋਚਾਂ ਦੀਆਂ ਪਰਛਾਈਆਂ ਹੇਠ ਵਿਚ ਖੜ੍ਹੀ ਪ੍ਰੀਤ ਦੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਝਰਨ-ਝਰਨ ਕਰੀ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ! ਸਰੀਰ ਝੂਠਾ ਪੈਂਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ..!

ਸੱਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦਾ ਗਿਲਾਸ ਦਿੱਤਾ।
ਪਰ ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਸੰਘ ਨੂੰ ਜਿਵੇਂ ਕੈਂਸਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਵੱਢੀ ਰੂਹ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਸੀ।
ਉਸ ਨੇ ਰੋਣਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਸੱਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਹਾਰਾ ਦੇ ਕੇ ਬੈੱਡ 'ਤੇ ਬਿਠਾ ਲਿਆ।

-"ਗੱਲ ਸੁਣ ਪ੍ਰੀਤ..!" ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਥਾਪੜਿਆ। ਪ੍ਰੀਤ ਦਾ ਚਿੱਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸੱਸ ਦਾ ਫ਼ੋਕੀ ਹਮਦਰਦੀ ਵਾਲ਼ਾ ਹੱਥ ਚਲਾ ਕੇ ਮਾਰੇ!
-"ਦੇਖ ਧੀਏ..! ਨੂੰਹ ਸੱਸ ਦੇ ਵੀਹ ਪੜਦੇ ਹੁੰਦੇ ਐ..!" ਸੱਸ ਖ਼ੁਦ ਵੀ ਨਿਹੱਥੀ ਜਿਹੀ ਹੋਈ ਬੈਠੀ ਸੀ। ਦਿਲੋਂ ਬੇਦਿਲ਼..!
-".............!" ਪ੍ਰੀਤ ਭਰੀ ਪੀਤੀ ਚੁੱਪ ਸੀ।
-"ਜੀਹਦੇ ਨਾਲ਼ ਤੇਰਾ ਵਿਆਹ ਹੋਇਐ...! ਸੱਚੀ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਆਂ ਪੁੱਤ, ਦੁਖੀ ਮੈਂ ਵੀ ਬਥੇਰੀ ਐਂ..!"
-".........।" ਪ੍ਰੀਤ ਨੇ ਕਿਸੇ ਅਣਹੋਣੀ ਗੱਲ ਸੁਣਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਕੰਨ ਖੋਲ੍ਹੇ। ਅੰਦਰਲਾ ਮਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ।
-"ਜੀਹਦੇ ਨਾਲ਼ ਤੇਰਾ ਵਿਆਹ ਹੋਇਐ, ਗੀਤ ਨਾਲ਼, ਉਹ ਨਾਮਰਦ ਐ ਧੀਏ..!" ਆਖ ਕੇ ਸੱਸ ਨੇ ਪ੍ਰੀਤ ਦੀਆਂ ਸਧਰਾਂ 'ਤੇ ਤਬਾਹੀ ਦਾ ਬੰਬ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ।

ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿਚ ਤੋਪਾਂ ਚੱਲੀ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਸਧਰਾਂ ਦੀ ਚਿਖ਼ਾ ਵਿਚੋਂ ਕਾਲ਼ਾ ਧੂੰਆਂ ਨਿਕਲ਼ੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।

-"ਤੈਨੂੰ ਮੈਂ ਦਿਨੇ ਵੀ ਆਖਿਆ ਸੀ ਧੀਏ..! ਬਈ ਤੈਨੂੰ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਪਾਸਿਓਂ ਵੀ ਪਿੱਛਾ ਨਹੀਂ ਦਿਊਂਗੀ..!"
ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਜੇ ਸੱਸ ਨੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਗੱਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਦਿਮਾਗ ਫ਼ਟ ਜਾਵੇਗਾ।
-"ਆਹ ਦੇਖ ਧੀਏ..!" ਸੱਸ ਨੇ ਪ੍ਰੀਤ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੀ ਚੁੰਨੀ ਦੀ ਝੋਲ਼ੀ ਅੱਡ ਲਈ।
-"ਮੇਰੇ ਘਰ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਹੁਣ ਤੇਰੇ ਹੱਥ ਐ ਪ੍ਰੀਤ..! ਮਾਰ ਚਾਹੇ ਛੱਡ..! ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਗੁਨਾਂਹਗਾਰ ਐਂ...!" ਉਹ ਬਿਲਕ ਪਈ।
-".........।" ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਮਾਯੂਸੀ ਵਿਚ ਕੁਝ ਸੁੱਝ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਸੀ।
-"ਸੱਚੀ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਐਂ ਪ੍ਰੀਤ ਧੀਏ..! ਤੇਰਾ ਸਹੁਰਾ ਅਧਰੰਗ ਦਾ ਮਾਰਿਆ ਮੰਜੇ 'ਤੇ ਬੈਠੈ..! ਰਾਤਾਂ ਝਾਕ ਝਾਕ ਐਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਮਸਾਂ ਪਾਲ਼ਿਐ, ਛੋਟੇ ਗੀਤ ਨੂੰ ਦੇਖਲਾ ਕਿਹੋ ਜੀ ਬਿਮਾਰੀ ਚਿੰਬੜਗੀ? ਉਹਦਾ ਨਿੱਕੇ ਹੁੰਦੇ ਦਾ ਸਾਈਕਲ ਦਾ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਐਹੋ ਜੀ ਕਸੂਤੇ ਥਾਂ ਸੱਟ ਵੱਜੀ ਧੀਏ, ਬੱਸ ਕਿਸੇ ਪਾਸੇ ਜੋਕਰਾ ਨ੍ਹੀ ਰਿਹਾ! ਜੀਤ ਦੀ ਉਮਰ ਤੂੰ ਦੇਖੀ ਜਾਨੀ ਐਂ? ਹੁਣ ਕੁਲ਼ ਦਾ ਚਿਰਾਗ ਬੁਝਦਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਐਸ ਕਰਕੇ ਮਰਦਿਆਂ ਨੇ ਅੱਕ ਚੱਬਿਐ ਧੀਏ ਰਾਣੀਏਂ..! ਹਾੜ੍ਹੇ ਸਾਡੀ ਲਾਜ ਰੱਖ਼..!"

ਸੁਣ ਕੇ ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਖੁੰਧਕ ਚੜ੍ਹ ਗਈ, ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦਾ ਚਿਰਾਗ ਜਗਦਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਲੀ ਦੇਣ ਲਈ ਮੈਂ ਹੀ ਟੱਕਰੀ ਬੇਬੇ ਮੇਰੀਏ..? ਪਰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਸਮਾਈ ਕਰ ਗਈ।

-"ਪ੍ਰੀਤ..! ਮੈਂ ਇਕ ਤੇਰੇ ਨਾਲ਼ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦੀ ਆਂ, ਕਿ ਜਿੰਨੀ ਜ਼ਮੀਨ ਜਾਇਦਾਤ ਜੀਤ ਨੂੰ ਆਉਂਦੀ ਐ, ਉਹਦੇ 'ਚੋਂ ਅੱਧੀ ਕੱਲ੍ਹ ਨੂੰ ਈ ਤੇਰੇ ਨਾਂ ਕਰਵਾ ਦਿੰਨੀ ਐਂ..! ਪਰ ਧੀ ਬਣ ਕੇ ਮੂੰਹ ਬੰਦ ਰੱਖੀਂ..! ਸਾਡੀ ਇੱਜ਼ਤ ਹੁਣ ਤੇਰੇ ਹੱਥ ਐ ਧੀਏ ਰਾਣੀਏਂ..! ਚਾਹੇ ਤੂੰ ਜੀਤ ਦੀ ਤੀਮੀ ਐਂ, ਤੇ ਚਾਹੇ ਗੀਤ ਦੀ, ਨੂੰਹ ਤਾਂ ਤੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਆਲ਼ਿਆਂ ਦੀ ਈ ਵੱਜਣੈਂ..!"

ਪ੍ਰੀਤ ਦਾ ਰੋਕਿਆ ਬੰਨ੍ਹ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ।
ਸੱਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਮੂੰਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ਼ ਉਸ ਦੇ ਸਬਰ ਦੇ ਭਾਂਡਾ ਤਿੜਕ ਗਿਆ।

-"ਆਨੰਦ ਕਾਰਜ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਗੀਤ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਈ ਹੋਇਐ ਮੰਮੀ ਜੀ..! ਜੇ ਖਾਨਦਾਨ ਦੀ ਕੁਲ਼ ਦਾ ਐਡਾ ਈ ਫ਼ਿਕਰ ਸੀ, ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਗਲ਼ 'ਗੂਠਾ ਜਰੂਰ ਦੇਣਾ ਸੀ..? ਹੋਰ ਗਰੀਬ, ਲੋੜਵੰਦ ਜਾਂ ਕਰੇਵੇ ਆਲ਼ੀਆਂ ਥੋੜ੍ਹੀਆਂ ਤੁਰੀਆਂ ਫ਼ਿਰਦੀਐਂ..? ਨਾਲ਼ੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਬਥੇਰੀਆਂ ਭੱਜੀਆਂ ਆਉਂਦੀਆਂ..?" ਪ੍ਰੀਤ ਦੀ ਇੱਕੋ ਗੱਲ ਨੇ ਹੀ ਸੱਸ ਦੇ ਮੂੰਹ 'ਤੇ ਥੋਬਾ ਲਾ ਦਿੱਤਾ।
-"ਪਰ ਥੋਨੂੰ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਨੂੰਹ ਵੀ ਨਿਆਣੀ ਉਮਰ ਦੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ, ਤੇ ਉਹ ਵੀ ਕੁਆਰੀ..! ਮੰਮੀ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੇਰੀ ਤੇ ਛੜੇ ਜੀਤ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਫ਼ਰਕ ਦਾ ਖਿਆਲ ਨਾ ਆਇਆ..? ਜਿਹੜੀ ਜ਼ਮੀਨ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਤੁਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਓਂ, ਉਹ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਕੋਲ਼ ਵੀ ਬਥੇਰੀ ਐ..! 'ਕੱਲੀ 'ਕੱਲੀ ਮੈਂ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਕੁੜੀ ਐਂ, ਤੇ ਸਾਰੀ ਜ਼ਮੀਨ ਜਾਇਦਾਦ ਮੈਨੂੰ ਈ ਆਉਂਦੀ ਐਂ..? ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਖਰਾਬ ਕਰ ਦਿੱਤੀ..? ਮੇਰੇ ਕੁਆਰੇਪਣ 'ਤੇ ਤਾਂ ਕਾਲ਼ਸ ਫੇਰ ਦਿੱਤੀ..? ਥੋਡੀ ਫ਼ੋਕੀ ਅਮਰੀਕਣ ਟੌਹਰ ਨੂੰ ਮੈਂ ਹੇਠ ਵਿਛਾ ਲਵਾਂ ਕਿ ਉਤੇ ਲੈ ਲਵਾਂ..?"

ਬਾਹਰ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਵਿਚ ਠੇਕੇਦਾਰ ਕੰਧ ਨਾਲ਼ ਕੰਨ ਲਾ ਕੇ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਖੜ੍ਹਾ ਜੀਤ ਕੱਟਰੂ ਵਾਂਗ ਢੁੱਡਾਂ ਜਿਹੀਆਂ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੂੰ ਚੇਹ ਚੜ੍ਹ ਗਈ।

-"ਤੂੰ ਤਾਂ ਚੁੱਪ ਕਰਕੇ ਖੜ੍ਹਜਾ ਭੈਣ ਦਿਆ ਲੱਕੜਾ..! ਤੂੰ ਮੇਰੀ ਕਿਉਂ ... ਲੈਣੀਂ ਕੀਤੀ ਐ?" ਉਹ ਜੀਤ 'ਤੇ ਵੀ ਖਿਝ ਗਿਆ ਸੀ।
ਜੀਤ ਉਸ ਦਾ ਲਗਾਤਾਰ ਝੱਗਾ ਜਿਹਾ ਖਿੱਚੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ਼ ਹੁੱਝਾਂ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।
-"ਜੇ ਤੂੰ ਕਿਸੇ ਕਰਮ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਭੈਣ ਚੋਦਾ, ਅਗਲੀ ਨੂੰ ਰਗੜ ਕੇ ਪਰ੍ਹੇ ਮਾਰਦਾ..! ਸ਼ਰਮ ਲਾਜ ਦੀ ਮਾਰੀ ਸਾਲ਼ੀ ਜਮਾਂ ਨਾ ਬੋਲਦੀ..! ਹੁਣ ਡਰੇ ਕੁੱਕੜ ਮਾਂਗੂੰ ਮੇਰੇ ਤਾੜਾਂ ਜੀਆਂ ਮਾਰੀ ਜਾਨੈਂ..?" ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੇ ਅਗਲਾ ਪਿਛਲਾ ਸਾਰਾ ਗੁੱਸਾ ਜੀਤ 'ਤੇ ਹੀ ਕੱਢ ਮਾਰਿਆ।
-"ਉਹ ਤਾਂ ਹੱਥ ਨ੍ਹੀ ਸੀ ਲਾਉਣ ਦਿੰਦੀ, ਇਉਂ ਮੈਂ ਕਿਮੇ..?" ਉਸ ਨੂੰ ਦਾਰੂ ਵਿਚ ਬੇਰੰਗ ਹੋਏ ਨੂੰ ਕੋਈ ਟਿਕਾਣੇ ਦੀ ਗੱਲ ਨਾ ਔੜੀ।
-"ਹੁਣ ਖੜ੍ਹਾ ਡਰਾਕਲ਼ ਕੁੱਤੇ ਮਾਂਗੂੰ ਚਊਂ ਚਊਂ ਕਰੀ ਜਾਨੈਂ..? ਮੇਰਿਆ ਸਾਲ਼ਿਆ ਅੰਦਰ ਨ੍ਹੀ ਘੈਂਟਪੁਣਾਂ ਦਿਖਾਇਆ..? ਕੁੜੀ ਯਾਵੇ ਦਿਆ ਗੋਹਲ਼ ਵਰਗੀ ਰੰਨ ਨ੍ਹੀ ਮਧੋਲ਼ੀ ਗਈ..? ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਗੇੜਾ ਨ੍ਹੀ ਪੈਣ ਦਿੰਦੇ, ਨਾਲ਼ੇ ਸੱਠਾਂ ਸਾਲਾਂ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚਣ ਆਲ਼ੇ ਐਂ..!" ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੇ ਜੀਤ ਦਾ ਮਾਵਾ ਜਿਹਾ ਲਾਹ ਧਰਿਆ।

ਹਰਦੀਪ ਅਜੇ ਅੰਦਰ ਪ੍ਰੀਤ ਕੋਲ਼ ਹੀ ਸੀ।
ਠੇਕੇਦਾਰ ਬੋਚ ਕੇ ਅੰਦਰ ਚਲਾ ਗਿਆ।

-"ਕੀ ਗੱਲ ਐ..?" ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੇ ਪੈਂਦੀ ਸੱਟੇ ਬੇਥ੍ਹਵਾ ਸੁਆਲ ਸੁੱਟਿਆ।
-"ਨੱਥਿਆ..! ਮੈਂ ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਸਮਝੌਤੀਆਂ ਦਿੰਨੀ ਐਂ, ਬਈ ਕਿਹੜਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਬਹੁਤਾ ਪਤੈ..? ਬਈ ਕੀਹਦੇ ਨਾਲ਼ ਵਿਆਹੀ ਐ, ਕੀਹਦੇ ਨਾਲ਼ ਨਹੀਂ..? ਕਿਉਂ ਨ੍ਹੀ ਕੌੜਾ ਘੁੱਟ ਭਰਕੇ ਸਬਰ ਕਰ ਲੈਂਦੀ..? ਮੈਂ ਤਾਂ ਅੱਧੀ ਜੈਦਾਤ ਦਾ ਵੀ ਵੇਰਵਾ ਦੇਤਾ, ਬਈ ਤੇਰੇ ਨਾਂ ਕੱਲ੍ਹ ਨੂੰ ਈ ਕਰਵਾ ਦਿਆਂਗੇ..!"
ਇਕ ਪਲ ਤਾਂ ਠੇਕੇਦਾਰ ਨਿਰੁੱਤਰ ਖੜ੍ਹਾ ਰਿਹਾ।
ਦਾਰੂ ਪੀਤੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰੀਤ ਨਾਲ਼ ਅੱਖ ਨਹੀਂ ਮਿਲ਼ ਰਹੀ ਸੀ। ਅੰਦਰੋਂ ਚੋਰ ਜਿਉਂ ਸੀ!
-"ਹਰਦੀਪ ਕੁਰੇ..! ਤੂੰ ਬਾਹਰ ਜਾਹ..!" ਠੇਕੇਦਾਰ ਦੇ ਹੁਕਮ ਨਾਲ਼ ਹੀ ਹਰਦੀਪ ਬਾਹਰ ਚਲੀ ਗਈ।
ਇਕ ਭਿਆਨਕ ਰਾਤ ਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਸੀ। ਅੱਗੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕੀ-ਕੀ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਸੀ?
-"ਬੈਠ ਪ੍ਰੀਤ..! ਬੈਠ ਪੁੱਤ..!"
-"ਅੰਕਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਸਾਰਾ ਗਿਆਨ ਸੀ..? ਇਹ ਸਾਰਾ ਕੁਛ ਥੋਡੀ ਸਹਿਮਤੀ ਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿਚ ਹੋਇਐ..?" ਪ੍ਰੀਤ ਦਾ ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਠੇਕੇਦਾਰ ਦੇ ਢਿੱਡ 'ਚ ਟੱਕਰ ਮਾਰੇ!
-"ਮੈਨੂੰ ਜਿੱਡੀ ਮਰਜੀ ਐ ਸਹੁੰ ਖੁਆ ਲੈ ਪ੍ਰੀਤ..! ਇਹਦੇ ਬਾਰੇ ਮੈਨੂੰ ਕੱਖ ਨ੍ਹੀ ਪਤਾ ਸੀ..! ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਪਿਉ ਨੂੰ, ਤੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕਿੰਨੇ ਚਿਰ ਦਾ ਜਾਣਦੈਂ..? ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ਼ ਦਗਾ ਥੋੜ੍ਹੋ ਕਰਨਾ ਸੀ?" ਉਸ ਨੇ ਦੱਲਿਆਂ ਵਾਲ਼ਾ ਦਾਅ ਖੇਡਿਆ। ਬੇਮੋਖੀ ਦਾਰੂ ਪੀਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਉਹ ਪੂਰਾ ਸੰਭਲ਼ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।

ਪ੍ਰੀਤ ਨੂੰ ਠੇਕੇਦਾਰ ਤੋਂ ਇਤਬਾਰ ਉਠ ਗਿਆ ਸੀ।
ਉਹ ਸਾਰਿਆਂ 'ਤੇ ਹੀ ਸ਼ੱਕੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।
ਜਦੋਂ ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੂੰ ਕੋਈ ਉਤਰ ਨਾ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਫਿਰ ਬੋਲਿਆ।

-"ਪ੍ਰੀਤ..! ਪਤਾ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਨ੍ਹੀ ਸੀ..! ਦੇਖ ਪੁੱਤ, ਕਿੰਨੀਆਂ ਔਖਿਆਈਆਂ ਨਾਲ਼ ਆਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਲੱਭਿਐ? ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਸਦਾ ਪ੍ਰੀਵਾਰ ਐ, ਸਾਰੀ ਜ਼ਮੀਨ ਜਾਇਦਾਦ ਤੇਰੀ ਐ..! ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹੜਾ ਐਥੇ ਆ ਕੇ ਪੈਲ਼ੀ ਵਾਹੁੰਣੀ ਐਂ..? ਚੁੱਪ ਚਾਪ ਗੱਲ 'ਤੇ ਮਿੱਟੀ ਪਾ ਤੇ ਐਸ਼ਾਂ ਨਾਲ਼ ਵਸ਼..! ਜਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਕਈ ਹਾਦਸੇ ਐਹੋ ਜਿਹੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਐ, ਬੰਦਾ ਸੋਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ..! ਹੁਣ ਤਾਂ ਪੁੱਤਰਾ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਤੇ ਤੇਰੇ ਮਾਂ ਪਿਉ ਦੀ ਇੱਜਤ ਤੇਰੇ ਹੱਥ ਐ, ਚਾਹੇਂ ਰੱਖ ਲੈ, ਚਾਹੇਂ ਬਰਬਾਦ ਕਰਦੇ..! ਜਿਹੜਾ ਕੰਮ ਹੋ ਗਿਆ, ਉਹਨੂੰ ਭੁੱਲ ਭੁਲਾ ਕੇ ਜਿੰਦਗੀ ਅਰਾਮ ਨਾਲ਼ ਬਸਰ ਕਰ-!"
-"ਇਹਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਐ ਅੰਕਲ, ਬਈ ਇਸ ਕਾਂਡ ਦੇ ਵਿਚ ਥੋਡਾ ਵੀ ਪੂਰਾ ਪੂਰਾ ਹੱਥ ਸੀ..? ਚਾਹੇ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਈ ਹੋਵੇ..?" ਜਦੋਂ ਕੁੜੀ ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੂੰ ਸਿੱਧੀ ਹੋਈ ਤਾਂ ਠੇਕੇਦਾਰ ਦੇ ਮਨ ਨੂੰ ਕਰੋਧ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ।
-"ਜਿਹੜਾ ਤੈਨੂੰ ਐਹੋ ਜਿਆ ਘਰ ਲੱਭ ਕੇ ਦਿੱਤੈ, ਆਹ ਗੁਣ ਪਾਉਨੀਂ ਐਂ ਹੁਣ ਤੂੰ ਮੇਰਾ..? ਤੂੰ ਸ਼ੁਕਰ ਕਰ ਬਈ ਤੈਨੂੰ ਐਹੋ ਜਿਆ ਅਮੀਰ ਘਰ ਲੱਭ ਕੇ ਦਿੱਤੈ..? ਖਾਂਦੀ ਪੀਂਦੀ ਨੇ ਬੁਸ਼ਕਾਟਾਂ ਮਾਰਨੀਐਂ, ਤੇਰੀ ਮਰਜੀ ਐ..!"
-"ਅੰਕਲ਼..! ਜੇ ਐਹੋ ਜਿਆ ਕੁਛ ਥੋਡੀ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨਾਲ਼ ਬੀਤਿਆ ਹੁੰਦਾ, ਤੁਸੀਂ ਉਹਨੂੰ ਵੀ ਆਹੀ ਮੱਤ ਦਿੰਦੇ..?" ਉਸ ਨੇ ਸੱਚੀ ਗੱਲ ਕਪਾਲ਼ 'ਚ ਦੇ ਮਾਰੀ। ਕੁੜੀ ਦੀ ਲਹੂ ਲੁਹਾਣ ਹੋਈ ਰੂਹ ਨੁੱਚੜੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਸੋਹਲ ਆਤਮਾਂ ਰੋਹੀ ਵਿਚ ਖੜ੍ਹੇ ਰੁੱਖ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਝੰਬੀ ਗਈ ਸੀ।

ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ਼ ਸੜਿਆ ਠੇਕੇਦਾਰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ਼ ਗਿਆ।
ਹਰਦੀਪ ਥੱਲੇ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਜੀਤ ਧਰਮਸਾਲਾ ਦੇ ਕੁੱਤੇ ਵਾਂਗ ਉਥੇ ਈ ਕੰਨ ਸੁੱਟੀ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ।

-"ਮਾਸੜ ਜੀ, ਹੁਣ ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਾਂ..?" ਉਸ ਦਾ ਮੂੰਹ ਭੱਬੂ ਵਰਗਾ ਬਣਿਆਂ ਪਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਧੋਤੇ ਮੂੰਹ ਚੁਪੇੜ ਜਿਉਂ ਵੱਜੀ ਸੀ?
-"ਮਾਂ ਦਾ ਯਹਾ ਤੂੰ ਸੰਖ਼..! ਥੱਲੇ ਆ..!" ਉਹ ਲਾਟਾਂ ਛੱਡਦਾ ਥੱਲੇ ਉਤਰ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਮਗਰ ਹੀ ਜੀਤ ਧੂੜਾਂ ਪੱਟਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।
-"ਕਿਉਂ..? ਕੀ ਬੋਲਦੀ ਐ..? ਮੰਨਦੀ ਐ ਕਿ ਨਹੀਂ..?" ਹਰਦੀਪ ਬੈੱਡ 'ਤੇ ਮੱਖੀ ਵਾਂਗ ਬੈਠੀ ਸੀ।
-"ਉਰ੍ਹੇ ਆ ਉਏ ਮੇਰੇ ਸਾਲ਼ੇ ਦਿਆ ਚੱਪਣਾਂ ਜਿਆ..!" ਉਸ ਨੇ ਜੀਤ ਨੂੰ ਕਿਹਾ।
ਜੀਤ ਹੁਕਮ ਦਾ ਬੱਝਿਆ ਆ ਗਿਆ।
-"ਬੈਠ ਐਥੇ..! ਹਰਦੀਪ ਕੁਰੇ ਗੱਲ ਇਕ ਐ..! ਕੰਮ ਜਿਹੜਾ ਆਪਾਂ ਕਰਨਾ ਸੀ, ਸੋ ਕਰ ਲਿਆ! ਹੁਣ ਗੱਲ ਇਕ ਐ..!" ਠੇਕੇਦਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ।
-"ਉਹ ਕੀ..?" ਹਰਦੀਪ ਕੌਰ ਨੇ ਗੁਟਾਹਰ ਵਰਗੀ ਅਵਾਜ਼ ਕੱਢੀ।
-"ਇਹ ਭੈਣ ਚੋਦ ਗੁੰਡੀ ਮਾਂ ਦੀ ਧੀ ਐ..! ਇਹਨੇ ਐਨੇ ਪੋਲੇ ਪੈਰੀਂ ਨ੍ਹੀ ਮੰਨਣਾਂ..!"
-"ਫੇਰ ਕੋਈ ਹੱਲ਼..?"
-"ਇਹਨੂੰ ਧੱਕੇ ਨਾਲ਼ ਕਾਣੀ ਕਰ ਲਓ..! ਹੌਲ਼ੀ ਹੌਲ਼ੀ ਆਪੇ ਪੰਜਾਲ਼ੀ ਹੇਠ ਆਜੂਗੀ..! ਅਲ਼ਕ ਵਹਿੜਕਾ ਵੀ ਚਾਰ ਕੁ ਦਿਨ ਅਲ਼ਕਤ ਮੰਨਦੈ, ਪਿੱਛੋਂ ਐਹੋ ਜਿਆ ਹਾਲ਼ੀ ਨਿਕਲ਼ਦੈ, ਪਟੜੀਫ਼ੇਰ ਧੁੰਮਾਂ ਪਾ ਦਿੰਦੈ..!"
-"ਤੇਰਾ ਮਤਲਬ ਬਈ...!"
-"ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਕੋਲ਼ੇ ਬੈਠ ਉਏ ਸਾਲ਼ਿਆ ਧੱਤੂਆ ਜਿਆ..!" ਉਸ ਖਿਝੇ ਹੋਏ ਨੇ ਜੀਤ ਨੂੰ ਧੂਹ ਕੇ ਕੋਲ਼ ਬਿਠਾ ਲਿਆ।
-"ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਾਂ..? ਉਹ ਤਾਂ...!" ਜੀਤ ਦੀ ਕੋਈ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਹ ਪਹਾੜੀ ਕਾਂ ਵਾਂਗ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਬੋਲਣ ਦਾ ਝੱਸ ਜਿਹਾ ਪੂਰਾ ਕਰਦਾ ਸੀ।